Αναγνώριση του Αβδελλά ως Μαρτυρικό Χωριό – Μια Δικαίωση 82 χρόνια μετά

Αναγνωρίστηκε επίσημα ως «Μαρτυρικό Χωριό» από την Ελληνική Πολιτεία

Στις 8 Αυγούστου 2025, η ιστορική μνήμη και η δικαιοσύνη συναντήθηκαν ξανά στον Αβδελλά Ρεθύμνου, καθώς το χωριό αναγνωρίστηκε επίσημα ως «Μαρτυρικό Χωριό» από την Ελληνική Πολιτεία.

Η απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Αθανάσιου Τασούλα, έρχεται να τιμήσει τα τραγικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου 1943, όταν 23 κάτοικοι του χωριού εκτελέστηκαν από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής στην περιοχή Γουρνόλακκος του Ψηλορείτη.

Η αναγνώριση αυτή δεν αποτελεί μόνο μια ηθική αποκατάσταση, αλλά και έναν ελάχιστο φόρο τιμής στους ανθρώπους που πλήρωσαν με τη ζωή τους την πίστη στην ελευθερία.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου:

Αβδελλάς, 8 Αυγούστου 2025

Αγαπητοί συγχωριανοί και φίλοι του χωριού μας

Η 3η και η 5η Σεπτεμβρίου 1943, έμειναν ανεξίτηλες ως ημερομηνίες στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας. Αυτές τις μέρες έγιναν δύο από τα πλέον αποτρόπαια εγκλήματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Κρήτη.

Δολοφονήθηκαν από τα βόλια ενός βάρβαρου ναζιστικού και κατοχικού στρατού, είκοσι τρεις Αβδελλιανοί στην περιοχή Γουρνόλακκος του Ψηλορείτη. Μαζί τους και άλλοι εννέα πατριώτες από τον Άγιο Μάμα, την Κάλυβο, τα Λιβάδια και τους Αξωνίτες.

Σήμερα, 8 Αυγούστου 2025, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Αθανάσιος Τασούλας υπέγραψε την απόφαση χαρακτηρισμού του Αβδελλά ως μαρτυρικού χωριού και η απόφασή του δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσης με αριθμό 146, (τεύχος πρώτο).

Σήμερα οι ψυχές των προγόνων μας που έδωσαν πρώτοι το αίμα τους για την λευτεριά της πατρίδας μας, αναπαύονται δικαιωμένες.

Για μας που απομένουμε, η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής. Αυτός ο τόπος ξεχωρίζει πλέον στο χάρτη ως ένας ακόμη ιερός τόπος. Ο Αβδελλάς της Αντίστασης, δεν θα μείνει πια αυτή η ανεξίτηλη και όχι γραμμένη με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας.

Την προσπάθεια του Πολιτιστικού μας Συλλόγου, συνέδραμαν και γι’αυτό τους ευχαριστούμε:

• Ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
• Ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Γεώργιος Κλάδος και τα μέλη του Δημοτικού του Συμβουλίου.
• Ο Δρ. Ιστορίας κ. Γεώργιος Α. Καλογεράκης για τη σύνταξη του φακέλου και την αρωγή στις προσπάθειες ανάδειξης της κατοχικής ιστορίας του χωριού μας.
• Ο Ειδικός Σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης σε θέματα Ιστορίας, Μνήμης και Εθνικής Αντίστασης κ. Νικόλαος Μπιτράκης και βέβαια όλοι εσείς οι χωριανοί που από την πρώτη στιγμή σταθήκατε στο πλευρό μας για την επίτευξη του ιερού σκοπού.

Αγαπητοί Αβδελλιανοί,

Ο Γουρνόλακκος και οι εκτελεσμένοι είναι ένα σύμβολο αγώνα, θυσίας και αξιοπρέπειας. Το όνομά τους έγινε συνώνυμο της πίστης στην πατρίδα, δεν λησμονείται.

Η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, είναι ένα διαχρονικό μήνυμα λευτεριάς και ειρήνης, μία ανταπόδοση ζωής στους ανθρώπους μας που στήθηκαν απέναντι από τα πολυβόλα της Βέρμαχτ, εκείνον τον μαύρο Σεπτέμβρη του έτους 1943.

Μαρία Λαμπρινού
Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Αβδελλά

Δείτε το ΦΕΚ: