Απίστευτη διαμάχη στην Κρήτη: Δημόσιο εναντίον …Περιφέρειας για το Νομαρχιακό-δικαστικό μέγαρο!

Μια απίστευτη δικαστική διαμάχη για το μέγαρο της περιφέρειας στα Χανιά 

Μια απίστευτη δικαστική διαμάχη είναι σε εξέλιξη στην Κρήτη, με το δημόσιο να έχει στραφεί εναντίον της Περιφέρειας Κρήτης  με «μήλον της έριδος» το πρώην Νομαρχιακό Μέγαρο στα Χανιά το οποίο είναι συνάμα και δικαστικό μέγαρο!

Μάλιστα τις ημέρες αυτές ήταν προγραμματισμένη και η σχετική δίκη στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Χανίων, για την  υπόθεση της αγωγής που έχει καταθέσει το ελληνικό
δημόσιο κατά της Περιφέρειας Κρήτης .

Με την αγωγή που κατέθεσε το 2024, το ελληνικό δημόσιο ούτε λίγο-ούτε πολύ καταγγέλλει την περιφέρεια Κρήτης ότι κακώς έχει εγγράψει στο Κτηματολόγιο ως δικό της περιουσιακό στοιχείο το διοικητήριο που λειτουργούσε η πρώην νομαρχία και μετά την κατάργηση της η αντιπεριφέρεια Χανίων  καθώς -όπως ισχυρίζεται- το εν λόγω ιστορικό κτίσμα ανήκει στη δική του κυριότητα!

Στην πραγματικότητα έχουμε δηλαδή μια διοικητική δικαστική εκδοχή της γνωστής ταινίας  «Κράμερ εναντίον Κράμερ», με το δημόσιο να ερίζει με το…δημόσιο(αφού και η περιφέρεια Κρήτης στην ευρύτερη σφαίρα του δημοσίου υπάγεται) για ένα κτήριο!

Ο «ασκός του αιόλου» για την πρωτοφανή δικαστική διαμάχη άνοιξε πριν από 9 περίπου χρόνια, όταν το δημόσιο, μέσω της ΕΤΑΔ, επιχείρησε να δημοπρατήσει το ιστορικό καφενεδάκι που λειτουργούσε μέσα στο ιστορικό κτήριο του διοικητηρίου, όταν πέθανε ο τελευταίος καφετζής , ο γνωστός σε όλους Θανάσης. Η Περιφέρειας Κρήτης επιχείρησε να μπλοκάρει τη δημοπράτηση. Η υπόθεση έφτασε μάλιστα μέχρι το Συμβούλιο της Επικρατείας , ενώ από την επιμέρους αυτή διαμάχη οδηγηθήκαμε σε μια συνολική δικαστική αντιπαράθεση μεταξύ δημοσίου και Περιφέρειας για το περίφημο διοικητήριο των Χανίων.

Πως έχει όμως ακριβώς η πρωτοφανής υπόθεση ;

Πρόκειται για το  ακίνητο, που ευρίσκεται στη κτηματική περιφέρεια του Δήμου Χανίων, επί της Πλατείας Ελευθερίας αρ.1, το οποίο έχει δηλωθεί από την πρώην Νομαρχιακή
Αυτοδιοίκηση Χανίων στο Εθνικό Κτηματολόγιο και έχει λάβει αριθμό ΚΑΕΚ 501503707002/0/0, όπως φαίνεται στο οικείο Κτηματολογικό Φύλλο και διάγραμμα
που τηρούνται στο Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης/Κατάστημα Χανίων, και σύμφωνα με την περιφέρεια,ανήκει αυτοδικαίως στην αποκλειστική και πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή της Περιφέρειας Κρήτης και κατά ποσοστό 100%, ως καθολικής διαδόχου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων, σύμφωνα με το νόμο.

Το εν λόγω ακίνητο, όπως επισημαίνει η πλευρά της περιφέρειας Κρήτης, ανέκαθεν αποτελούσε το «Νομαρχιακόν Μέγαρον» -«Διοικητήριο» ή «Διευθυντήριον» και στο οποίο συνεχίζουν να στεγάζονται υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων της Περιφέρειας Κρήτης (ΝΠΔΔ-ΟΤΑ Β’ Βαθμού) ως καθολικής διαδόχου της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων. Ουδέποτε το εν λόγω  μέγαρο απώλεσε την Διευθυντική του λειτουργία σε όλο το νομό Χανίων ήδη Περιφερειακή Ενότητα Χανίων. Το ακίνητο αυτό, περιήλθε στην πλήρη κυριότητα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων ( ΝΠΔΔ- ΟΤΑ Β’ Βαθμού) και ήδη του καθολικού διαδόχου αυτής, ήτοι του ΝΠΔΔ (ΟΤΑ Β’ Βαθμού) με την επωνυμία «Περιφέρεια Κρήτης.

Το ευρισκόμενο εντός του ως άνω ακινήτου , κτίριο όπως λεπτομερώς έχει ακριβέστερα μετρηθεί, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο
(δείγμα νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής της μετά το 1830 περιόδου), με την υπ’ αρ. Α/Φ31/25659/2753/3-6-1976-ΦΕΚ Β 796/Β/17-6-1976 απόφαση του Υπουργού
Πολιτισμού και Επιστημών.

Σύμφωνα με την περιφέρεια Κρήτης, (και) από την συγκεκριμένη Υπουργική απόφαση  αποδεικνύεται,, ότι το Ελληνικό Δημόσιο, αναγνώρισε και ομολόγησε ότι ολόκληρο το ως άνω «Νομαρχιακόν Μέγαρον», με όλες του τις πτέρυγες, το οποίο κείται στο αντίστοιχο οικόπεδο του και όλα τα συστατικά, παραρτήματα και παρακολουθήματα του, όπως ανωτέρω περιεγράφησαν, ανήκει εκ του νόμου αρχικά στην πρώην νομαρχία Χανίων και εν συνεχεία στην Περιφέρεια Κρήτης που αποτελεί τη διοικητική εξέλιξη της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

Σύμφωνα με την περιφέρεια, το εν λόγω επίμαχο κτήριο ουδέποτε  απώλεσε τον ως άνω χαρακτήρα του ως Διοικητηρίου, μέχρι σήμερα και συνεπώς καταχρηστικά το ελληνικό δημόσιο  κατέθεσε τον Αύγουστο του 2024  ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Χανίων την αγωγή του κατά της Περιφέρειας Κρήτης.

Φωτ. efeteio-kritis.gov.gr

Το ιστορικό διοικητήριο που έχει γίνει «μήλον της έριδος» μεταξύ δημοσίου και περιφέρειας Κρήτης 

Το Δικαστικό-Διοικητικό Μέγαρο, το “Διευθυντήριο” μέγαρο, ή “Μέγαρο των Δικαστηρίων” βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας και αποτελεί το δεύτερο δημόσιο κτήριο, μετά τον Ιταλικό Στρατώνα, που οικοδομήθηκε έξω από τα τείχη της παλιάς πόλης. Χαρακτηριστικό ειδικό κτήριο των τελευταίων χρόνων της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη, επηρεασμένο μορφολογικά από τα μεγαλοπρεπή νεοκλασικά κτήρια των μεγάλων αστικών κέντρων. Έχει οργανωθεί με αυστηρούς άξονες συμμετρίας, που διακρίνονται τόσο στις κατόψεις του, όσο και στη μορφολογία των όψεων.
Άρχισε να χτίζεται τα τελευταία χρόνια της τουρκικής κατοχής και προοριζόταν για στρατιωτικό τουρκικό νοσοκομείο.

Με εντολή του Σακίρ Πασά, ανατίθεται λίγο μετά το 1884 η μελέτη και κατασκευή του στον Ιταλό μηχανικό Νικόλαο Μαγκούζο και τον επίσης Ιταλό εργολάβο Σεβαστιανό Πριμιτέρα, οι οποίοι είχαν αναλάβει και το κτίσιμο του Ιταλικού Στρατώνα (το πρώτο δημόσιο κτήριο της πόλης έξω από τα τείχη). Ο Μαγκούζο επέβλεψε κυρίως την κατασκευή του μεσαίου τμήματος και συνέχισαν διάφοροι Ιταλοί μηχανικοί. Το 1893 αναγράφεται η είδηση για την ανάληψη της επίβλεψης του έργου από τον πολιτικό-μηχανολόγο μηχανικό Μιχάλη Σαββάκη, ο οποίος το ολοκλήρωσε. Για το κτίσιμό του εργάστηκαν κυρίως Αποκορωνιώτες και Γαβαλοχωριανοί λιθοξόοι, που πέτρα-πέτρα πελέκησαν τις χαρακτηριστικές λίθινες διακοσμήσεις του, ενώ χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές για τις αγγαρείες των Νιζάμηδων που πάσα-πάσα κουβάλησαν από τα νταμάρια του Aϊ Γιάννη και της δεξαμενής τις πέτρες και τα αγκωνάρια.
Το κτήριο απαρτίζεται από πτέρυγες, οι οποίες σε σύνθεση ελεύθερου ορθογωνίου δημιουργούν εσωτερικό χαρακτηριστικό αίθριο και συγχρόνως ελεύθερες διελεύσεις προς αυτό από την πρόσοψη του κτηρίου. Το αίθριο, φυτεμένο με πεύκα, διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα, ένα χαμηλό και δύο υπερυψωμένα δεξιά κι αριστερά από την κεντρική είσοδο των Δικαστηρίων.
Με την ίδρυση του ελεύθερου Κρητικού κράτους, στη δυτική και ανατολική πτέρυγα εγκαθίστανται το Εφετείο Κρήτης και τα λοιπά Δικαστήρια.

Στις 13 Μαΐου 1900, με την αποπεράτωση του ορόφου, μεταφέρονται από τη Χαλέπα στο Μέγαρο οι Ανώτερες Διευθύνσεις, τα “Υπουργεία” της Κρήτης.

Μετά την εγκατάσταση των Αρχών επενδύονται με μάρμαρα οι σκάλες του Δικαστικού Μεγάρου και συντάσσονται μελέτες για την εκτέλεση έργων που το συμπληρώνουν.
Το Μέγαρο αυτό είναι το δεύτερο δημόσιο κτήριο μετά τον Ιταλικό Στρατώνα, που κτίστηκε έξω από τα τείχη της παλιάς πόλης και με τη μορφολογία του επηρέασε πολύ τη διάρθρωση του πρώτου σχεδίου της νέας πόλης και τη χάραξη μερικών από τους βασικούς οδικούς άξονες, καθώς και τη δημιουργία της πλατείας Ελευθερίας. Αμέσως μετά την αποπεράτωση και την έναρξη της λειτουργίας του, κάθετα προς αυτό, ανοίχτηκε η σημερινή οδός Ηρώων Πολυτεχνείου, τότε οδός Δημοσίων Γραφείων, για να συνδέσει το κτήριο με το παλάτι και τη Χαλέπα. Επίσης, καθόρισε τους άξονες των σημερινών οδών Σφακιανάκη, Αλ. Παπαναστασίου και Γιαμπουδάκη, παράλληλα προς αυτό, και για τη σύνδεσή του με τον Ιταλικό Στρατώνα και τον Κήπο. Τέλος, η σύνδεσή του με την παλιά πόλη καθόρισε τον άξονα της σημερινής οδού Ανδρ. Παπανδρέου.

Το 1936, μετά από πυρκαγιά που δημιούργησε πολλές ζημιές στο κτήριο, προστέθηκε ο τρίτος όροφος στη βορεινή πτέρυγα και πραγματοποιήθηκε και ριζική ανακαίνισή του.

Έχουν γίνει εργασίες επισκευής και συντήρησης το 1984, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου το 1988 και το 1990, έργα συντήρησης και αποκατάστασης μετά τον εμπρησμό του Ιουλίου του ίδιου έτους.