Κραυγή «αγωνίας» από τους κτηνοτρόφους

Χρηματοοικονομικές επιπτώσεις και απώλειες στον κλάδο

Σε έναν πρωτοφανή κλοιό οικονομικής ασφυξίας, διοικητικής παράλυσης και υγειονομικής ανασφάλειας βρίσκεται ο κλάδος της κτηνοτροφίας, με τους παραγωγούς να εκπέμπουν σήμα κινδύνου για την ίδια τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεών τους. Το πολύπλευρο πρόβλημα, που έχει ως επίκεντρο τη δυσλειτουργία και τις σκανδαλώδεις αποκαλύψεις για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, επιδεινώνεται από την ανεξέλεγκτη εξάπλωση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων σε αρκετές περιοχές.

Μπροστά σε αυτή την αδιέξοδη κατάσταση, οι κτηνοτρόφοι μέσω της Γενικής Συνέλευσης της Συνεργασίας τους, έστειλαν μια ηχηρή κραυγή αγωνίας προς την πολιτική ηγεσία. Με ψήφισμα που επέδωσαν στον Περιφερειάρχη Κρήτης, κ. Σταύρο Αρναουτάκη, και απέστειλαν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, θέτουν επί τάπητος τα ζητήματα που απειλούν άμεσα την επιβίωσή τους.

Θα ζητηθούν τα χρήματα του 2024;

Η αιχμή του δόρατος των αιτημάτων τους αφορά την οικονομική αστάθεια που προκαλεί η αβεβαιότητα γύρω από την «τεχνική λύση» για τα βοσκοτόπια. Οι παραγωγοί ζητούν από το Υπουργείο όχι μόνο να διασφαλίσει τις πληρωμές για το 2024, αλλά και να δεσμευτεί ρητά για τη συνέχιση της στήριξης για την τριετία 2025-2027. Ο φόβος που πλανάται είναι υπαρκτός και διάχυτος: χωρίς επίσημες εγγυήσεις, τα χρήματα που θα λάβουν φέτος για τις επιδοτήσεις κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν «αχρεωστήτως καταβληθέντα», υποχρεώνοντάς τους να τα επιστρέψουν και οδηγώντας τους σε πλήρη οικονομική κατάρρευση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Νέα οικολογικά σχήματα

Παράλληλα, οι κτηνοτρόφοι εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για τα νέα οικολογικά σχήματα, τα οποία, όπως τονίζουν, θα έπρεπε να αποτελούν μια φυσική συνέχεια για όσους ήδη εφαρμόζουν πρακτικές βιολογικής εκτροφής. Αντί γι’ αυτό, το υφιστάμενο πλαίσιο δημιουργεί εμπόδια, με κίνδυνο πολλοί παραγωγοί που εντάχθηκαν στην «τεχνική λύση» να βρεθούν εκτός των νέων ενισχύσεων.

Την ίδια στιγμή, καταγγέλλουν τον αποκλεισμό τους από τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για το μέλλον τους, απαιτώντας ενεργό ρόλο στις τεχνικές επιτροπές που θα διαμορφώσουν τα νέα, κρίσιμα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης. Όπως υπογραμμίζουν στο ψήφισμά τους, η εφαρμογή των μέτρων από έναν προβληματικό ΟΠΕΚΕΠΕ αγνοεί πλήρως τις ιδιαιτερότητες της κρητικής αγροκτηνοτροφίας, με τις καθυστερήσεις σε ελέγχους και πληρωμές να στερούν την πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά.

Η κρίση μεταφέρεται στις Βρυξέλλες

Αυτή η εικόνα της κυβερνητικής αδράνειας και της διοικητικής ανεπάρκειας δεν περιορίζεται μόνο στο πεδίο των επιδοτήσεων. Ένα εξίσου σοβαρό μέτωπο, αυτό της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, έχει πλέον λάβει πανελλαδικές διαστάσεις, προκαλώντας την παρέμβαση των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ.

Ο Γιάννης Μανιάτης, ο Σάκης Αρναούτογλου και ο Νίκος Παπανδρέου, με ερώτησή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, μιλώντας για «κατάρρευση της ελληνικής κτηνοτροφίας». Με 609 επιβεβαιωμένες εστίες της νόσου από το 2024 σε όλες τις μεγάλες παραγωγικές περιφέρειες της χώρας, εκατοντάδες εκμεταλλεύσεις έχουν τεθεί σε καραντίνα, οδηγώντας σε δραματική μείωση της παραγωγής γάλακτος. Η συνέπεια είναι άμεση: κινδυνεύει όχι μόνο η βιωσιμότητα των μικρομεσαίων κτηνοτρόφων, αλλά και η παραγωγή της φέτας ΠΟΠ, ενός εμβληματικού εξαγωγικού προϊόντος.

Ελλιπή μέτρα

Οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ κατηγορούν ευθέως την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για «μειωμένα αντανακλαστικά» και «ελλιπή μέτρα», επισημαίνοντας τις σοβαρές καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις, την αδυναμία ελέγχου στη διακίνηση των ζώων και την ανεπάρκεια του συστήματος σήμανσης.

Με την παρέμβασή τους, ζητούν από την Κομισιόν να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των ελληνικών αρχών, να αποκαλύψει εάν έχουν διατεθεί ευρωπαϊκοί πόροι για την κρίση και, το κυριότερο, να εξετάσει την παροχή ευελιξίας στα κριτήρια των ενισχύσεων, ώστε να στηριχθούν ουσιαστικά οι πληγέντες.

Το αίτημα των κτηνοτρόφων της Κρήτης και η πρωτοβουλία των ευρωβουλευτών συνθέτουν την εικόνα ενός κλάδου που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Από τη μια, η παράλυση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η γραφειοκρατική αβεβαιότητα της νέας ΚΑΠ και από την άλλη, η φονική εξάπλωση μιας ασθένειας, καταδεικνύουν μια συνολική αποτυχία σχεδιασμού και παρέμβασης. Οι κτηνοτρόφοι ζητούν σταθερούς κανόνες, διαφάνεια και άμεση στήριξη. Η απάντηση από την Αθήνα και τις Βρυξέλλες, θα κρίνει το μέλλον της κτηνοτροφίας στην Ελλάδα.

Τι θα γίνει με την ΚΑΠ;

Το μεγάλο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, το οποίο χαρακτηρίζεται ως πολυδαίδαλο, πολυπλόκαμο και πολυεπίπεδο στην διοικητική και πολιτική ιεραρχία, επαναφέρει τη συζήτηση για το πραγματικό ενδιαφέρον που υπάρχει στη χώρα μας για τον πρωτογενή τομέα. Παρά το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία αναζητά νέα αναπτυξιακά στηρίγματα πέρα από τον τουρισμό και τις υπηρεσίες, ο αγροτικός τομέας παραμένει περιθωριοποιημένος σε όρους επενδύσεων και πολιτικής βούλησης. Εντούτοις, το ελληνικό μερίδιο για τον αγροτικό τομέα από τα κονδύλια της ΚΑΠ ανέρχεται σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 1,3% του ελληνικού ΑΕΠ.

Χρηματοοικονομικές επιπτώσεις και απώλειες

Η αποκάλυψη του σκανδάλου στον ΟΠΕΚΕΠΕ και η εν εξελίξει έρευνα εγκυμονεί μεγάλους χρηματοοικονομικούς κινδύνους. Συγκεκριμένα, η έρευνα της ευρωπαϊκής εισαγγελίας και το πρόστιμο των 415 εκατομμυρίων ευρώ αναδεικνύουν τεράστια προβλήματα στη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων του αγροτικού τομέα. Ήδη, η καταβολή του προστίμου, οι επιδοτήσεις που πιστώθηκαν σε ανύπαρκτους αγρότες, η οριζόντια περικοπή 5% στις άμεσες ενισχύσεις, καθώς και το «ψαλίδι» 10% στις ενισχύσεις νέων αγροτών, συνιστούν τεράστια ζημιά για τον αγροτικό τομέα. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια που ξεκινά από 150 έως 200 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την ελληνική αγροτική οικονομία, με την προοπτική κλιμάκωσης ανάλογα με την πορεία των ερευνών και των διαπραγματεύσεων για τη νέα ΚΑΠ.

Φωτογραφία Αρχείου – ΑΠΕ ΜΠΕ

Αυξημένη επιτήρηση και αβεβαιότητα στις επενδύσεις

Η Ελλάδα κινδυνεύει να εισέλθει σε καθεστώς αυξημένης επιτήρησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσον αφορά τη διαχείριση των πόρων της ΚΑΠ. Οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται στην επιτήρηση, καθώς μακροοικονομικά η αβεβαιότητα γύρω από τη ροή των ενισχύσεων μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα. Ήδη, η καθυστέρηση στην εκταμίευση των ενισχύσεων για το 2024 έχει αναγκάσει πολλούς παραγωγούς να ακυρώσουν επιχειρηματικά σχέδια και επενδύσεις. Αυτό επιφέρει τεράστιες συνέπειες, όπως την επιβράδυνση στους στόχους για την ανανέωση του παραγωγικού μοντέλου και την απομάκρυνση από τους στόχους της «πράσινης» μετάβασης, όπως αυτοί ορίζονται από τη νέα ΚΑΠ 2023-2027.

Επιπτώσεις στους αγρότες και στην κατανάλωση

Οι απώλειες στις χρηματοδοτήσεις θα αποτελέσουν ένα μεγάλο πλήγμα ειδικά για τους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους, οι οποίοι ήδη αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος παραγωγής, πληθωριστικές πιέσεις και ενεργειακή αστάθεια. Η μειωμένη ρευστότητα, εξ αιτίας της παύσης πληρωμών από την Ευρώπη, προβλέπεται να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερο κύμα φυγής από τους επαγγελματίες αγρότες. Τελικά, το κόστος αυτό θα το πληρώσει ο πρωτογενής τομέας και εν τέλει όλοι οι καταναλωτές, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν ακόμα πιο ακριβά τα προϊόντα στο ράφι.

Πηγή: anatolh.com