Κρίσιμη συνάντηση για το καλώδιο Κρήτης – Κύπρου μετά το «καμπανάκι» του ΑΔΜΗΕ για το μέλλον του έργου

Ξανα στο τραπέζι το καλώδιο Κρήτης – Κύπρου, πιέσεις από Κομισιόν και προειδοποίηση από ΑΔΜΗΕ

Η κρίσιμη φάση στην οποία βρίσκεται η πορεία του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης–Κύπρου (Great Sea Interconnector), φαίνεται να ενεργοποίησε την Κομισιόν – μετά από μια παρατεταμένη περίοδο αφωνίας – αφενός γιατί εντείνονται οι πιέσεις για την οριστικοποίηση του χρηματοδοτικού πλαισίου, σε συνέχεια και των προειδοποιήσεων από την πλευρά του φορέα υλοποίησης του έργου (ΑΔΜΗΕ), αλλά και της αμφιταλάντευσης της ΡΑΕΚ, με την τελευταία να μην έχει ακόμη εγκρίνει το επιτρεπόμενο έσοδο, απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκτηση δαπανών που έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα ο Διαχειριστής, όπως έχει ήδη πράξει η ελληνική πλευρά μέσω της ΡΑΑΕΥ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνοντας την καθυστέρηση στην υλοποίηση ενός έργου στρατηγικής σημασίας (η χρηματοδοτική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται σε 657 εκατ. ευρώ) αναλαμβάνει πρωτοβουλία και συγκαλεί νέα τριμερή σύσκεψη, με τη συμμετοχή της ΡΑΕΚ, της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων και Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) και του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο που απειλεί να ακυρώσει ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Προσφατα ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, ξεκαθάρισε πως εάν δεν υπάρξει ρύθμιση για την ανάκτηση του κόστους μέσω της κυπριακής ρυθμιστικής αρχής, το έργο κινδυνεύει με αναστολή. Ήδη έχουν επενδυθεί άνω των 250 εκατ. ευρώ, με την παραγωγή του καλωδίου να έχει ξεκινήσει, αλλά χωρίς εγγυημένα έσοδα, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από τράπεζες ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Προετοιμάζοντας το έδαφος για τις επικείμενες εξελίξεις, ο αντιπρόεδρος του Διαχειριστή, Γιάννης Μάργαρης, πρόσθεσε ότι «η συνέχιση του έργου εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από τη ρύθμιση των επιτρεπόμενων εσόδων. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος χωρίς αυτό το θεμέλιο».

Ο Μάνος Μανουσάκης πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ

Από την πλευρά της η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) δεν έχει απορρίψει τη συμμετοχή της, ωστόσο διατηρεί επιφυλάξεις για το ύψος και τη δομή του κόστους, ζητώντας περισσότερες τεχνικές και χρηματοοικονομικές λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με στελέχη του ΑΔΜΗΕ, έως σήμερα έχει ολοκληρωθεί το 60% των απαραίτητων ερευνών, ενώ έχουν ήδη κατασκευαστεί περίπου 200 χλμ. υποβρύχιου καλωδίου, με δαπάνες που υπερβαίνουν τα 250 εκατ. ευρώ — χωρίς, ωστόσο, να έχει ανακτηθεί έως τώρα κάποιο ποσό.

Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν πως σε περίπτωση εγκατάλειψης του έργου, η ζημιά δεν θα είναι μόνο οικονομική, αλλά και γεωπολιτική, καθώς το έργο έχει χαρακτήρα ευρωπαϊκής ενεργειακής γέφυρας μεταξύ ηπείρων. «Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης–Κύπρου δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο, αλλά ένα γεωπολιτικό εργαλείο σταθεροποίησης και ενσωμάτωσης της Κύπρου στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη. Η ενδεχόμενη αποτυχία του έργου θα μπορούσε να ανοίξει πεδίο παρέμβασης για τρίτους γεωπολιτικούς παίκτες στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», σημειώνουν χαρακτηριστικά.