Ήταν η ωραιότερη και ακριβότερη χρωστική της αρχαιότητας
Σε ανασκαφή στη νήσο Χρυσή της Ιεράπετρας–από την πρώην προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου, αρχαιολόγο Χρύσα Σοφιανού– εντοπίστηκαν μεγάλες ποσότητες πορφύρας και κτίσματα ενός μινωικού οικισμού.
Η πορφύρα ήταν η ωραιότερη και ακριβότερη χρωστική της αρχαιότητας που εκμεταλλεύτηκαν οι Μινωίτες.
Η βαφή παράγεται από θαλάσσια κοχύλια (murex), σε αδένα τους, που τον αφαιρούσαν με ακαριαίο σπάσιμο του οστράκου και με ζωντανό τον οργανισμό ώστε να μην χαθεί η βαφή. Σε κάθε κοχύλι η βαφή ήταν ελάχιστη και απαιτούνταν χιλιάδες όστρακα για να βάψουν ένα χιτώνα.
Για την πορφύρα στη Χρυσή η κ. Χρύσα Σοφιανού μας είχε ενημέρωσε ότι «από τις ανασκαφές διαπιστώσαμε ότι στο νησί υπήρχε μια εντατική επεξεργασία πορφύρας βαφής, η οποία αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των πρώτων ανακτόρων της Κρήτης. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι μιλάμε για την αρχαιότερη βιοτεχνική εγκατάσταση επεξεργασίας πορφύρας. Έχουμε 3 κτήρια, στα οποία γινόταν μεγάλη επεξεργασία πορφύρας. Σίγουρα λοιπόν υπήρχε εμπόριο, ήταν μια βιοτεχνική παραγωγή και για εξαγωγές».
Η παράδοση αναφέρει (Ελένη Βασιλάκη, e–storieskritis) πως ο σκύλος του Ηρακλή είχε φάει ένα κοχύλι πορφύρας και το στόμα του βάφτηκε κόκκινο. Παρατηρώντας τον η νύμφη Φοινίκη, ανακάλυψε τον τρόπο παραγωγής του πορφυρού χρώματος. Ο Αριστοτέλης είχε ονομάσει την βαφή «άνθος», ενώ ο Αισχύλος είχε γράψει ότι ήταν η πιο ακριβή βαφή του κόσμου- ίσης αξίας με το χρυσό και τον άργυρο.
Στο νομό Λασιθίου, πορφύρα έχει βρεθεί («Πορφύρα, μία πολύτιμη χρωστική της αρχαιότητας» της Λίλιαν Καραλή) στο Παλαίκαστρο γύρω στο 1600 π.Χ., στο ανάκτορο του Ζάκρου, στο Κουφονήσι, στο Μακρύ Γιαλό, στο Μύρτο και στην Χρυσή.
Το Κουφονήσι
Στο Κουφονήσι υπήρχε επίσης παραγωγή πορφύρας και η φίλη Λιάνα μας ενημερώνει:
«Το Κουφονήσι είναι η αρχαία Λεύκη και η ιστορία του νησιού συνδέεται με την επεξεργασία της πορφύρας, του γαστερόποδου από το οποίο έβγαζαν το ομώνυμο χρώμα των αρχαίων και των βυζαντινών. Όπως μας λένε ο Αριστοτέλης και ο Πλίνιος, τα όστρακα μαζεύονταν ζωντανά την αρχή του φθινοπώρου ή το χειμώνα και τα συντηρούσαν σε κέρτους ώσπου να μαζευτούν πάρα πολλά, γιατί κάθε ένα κοχύλι έδινε μόνο μια σταγόνα βαφής. Η βαφή αυτή, η πορφύρα, πουλιόταν την εποχή εκείνη όσο ζύγιζε σε ασήμι. Αν σ’ αυτήν προσέθεταν άνθη υακίνθου, το χρώμα ήταν βιολετί, αλλά εθεωρείτο κατωτέρας ποιότητας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το αποχετευτικό σύστημα του “εργοστασίου” επεξεργασίας που είναι ορατό και σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο».
Πηγή: anatolh.com
Σύνοψη άρθρου
- Η ανασκαφή στη νήσο Χρυσή αποκάλυψε μεγάλες ποσότητες πορφύρας και μινωικά κτίσματα, υποδεικνύοντας έντονη επεξεργασία της χρωστικής κατά τα πρώτα ανάκτορα της Κρήτης.
- Η πορφύρα, μια από τις πιο ακριβές χρωστικές της αρχαιότητας, παράγεται από θαλάσσια κοχύλια και απαιτεί τεράστιες ποσότητες για την παραγωγή ακόμα και μικρών ποσοτήτων βαφής.
- Στο Κουφονήσι υπήρχε επίσης παραγωγή πορφύρας, με τη βαφή να πωλείται σε τιμή ισοδύναμη με το ασήμι, ενώ το αποχετευτικό σύστημα του εργοστασίου παραμένει ορατό.
- Η πορφύρα έχει βρεθεί σε πολλούς αρχαιολογικούς χώρους του Λασιθίου, όπως στο Παλαίκαστρο, το ανάκτορο του Ζάκρου, και το Μακρύ Γιαλό, υποδεικνύοντας την ιστορική σημασία της περιοχής στην επεξεργασία και το εμπόριό της.
Δημοφιλή
Σοβαρό τροχαίο στον ΒΟΑΚ: Εκτοξεύτηκε από το αυτοκίνητο ο κινητήρας - Οικογένεια με παιδί επέβαινε στο όχημα (φωτογραφίες)
Γαμήλιες χαρές στον ΣΥΡΙΖΑ - Με ποια βουλευτή παντρεύεται ο Γιάννης Ραγκούσης
Ματωμένα Χριστούγεννα: Νεκρός 20χρονος σε τροχαίο δυστύχημα
Συνέβη και αυτό στην Κρήτη: Κατάστημα κερνούσε ... ρακές σε οδηγούς που είχαν κολλήσει στην κίνηση - Δείτε βίντεο
Θρίλερ με την εξαφάνιση του 33χρονου γιατρού: «Περιμένουμε σήμερα να μάθουμε αν είναι ζωντανός» λέει ο πατέρας του
Από το μηδέν οι έρευνες για τον εντοπισμό του Αλέξη Τσικόπουλου: «Δεν ήταν αυτός στο βίντεο» λέει ο πατέρας του
Βγήκε από το νοσοκομείο ο Λευτέρης Πανταζής: «Μόνο η κόρη μου ήταν δίπλα μου»
Όταν ο πασίγνωστος αγροτοσυνδικαλιστής έδινε συνεντεύξεις ως... «πολυεκατομμυριούχος»
Συναγερμός σε λιμάνι: Αυτοκίνητο με τέσσερις επιβάτες έπεσε στο νερό