Ηράκλειο: 17oC

Μην το γράψεις ξανά με «-υ»: Το λάθος που κάνουν 9/10 Έλληνες

20.09.2025, 21:40

Η εξήγηση που έδωσε ο καθηγητής Γλωσσολογίας, Γιώργος Μπαμπινιώτης 

Ο νοστιμότατος, μοναδικός στον κόσμο, ξηρός καρπός κινδυνεύει ακόμα και με εξαφάνιση λόγω της μειωμένης σοδειάς των τελευταίων ετών όσον αφορά την πιο φημισμένη ελληνική ποικιλία του, ήτοι της Αιγίνης. Ο οποίος γράφεται με γιώτα. Και όχι με ύψιλον (το πρώτο «ι»).

Υπάρχει μια αρκετά διαδεδομένη παρανόηση αναφορικά με την ορθή γραφή της λέξης. Θα το βρεις συχνά γραμμένο ως «φυστίκι». Κάτι που προφανώς είναι λάθος. Το γιατί το εξήγησε πολύ ξεκάθαρα ο καθηγητής γλωσσολογίας Γιώργος Μπαμπινιώτης:

«Η λέξη προέρχεται από το τουρκικό fistik, το οποίο πάει πίσω σε αραβοπερσικό τύπο. Έχουμε και το αρχαίο ελληνικό πιστάκη (πιστάκιον). Ελληνιστικό, που είναι και αυτό από το αραβοπερσικό και το “πιστάκη” (σ.σ.: εξ ου και το pistachio) γράφει και αυτό με γιώτα. Άρα η σωστή γραφή είναι φιστίκι, με γιώτα δηλαδή». Τουτέστιν είναι διπλή η εξήγηση. Από τη στιγμή που προέρχεται από τουρκική, η λέξη πρέπει να γραφτεί στην πιο απλή μορφή της (με -ι-). Ομοίως και αν πούμε ότι προέρχεται από το πιστάκιον, πάλι δηλαδή η σωστή γραφή είναι με -ι-.

Και πώς έχει γίνει η ζημιά και αρκετοί γράφουν το φιστίκι με ύψιλον; Σύμφωνα με τον κύριο καθηγητή, το πρόβλημα προκύπτει λόγω παρετυμολογικής σύνδεσης. Τουτέστιν μια συμπτωματική ομοιότητα, με λέξεις όπως το φυσώ, φυσικός ή φύση, κάνει το χέρι μας να πηγαίνει σε λάθος γράμμα. Μας αρέσει κάπως ως εικόνα δηλαδή, μας πηγαίνει πιο πολύ αυτό το «φ» με το «υ».

Να ξέρουμε λοιπόν τι πατάμε όταν αναζητούμε στο Google (ή όπου αλλού) συνταγές με αυτό το θησαυρό της φύσης. Το φιστίκι γαρ εκτός από πεντανόστιμο, είναι και θρεπτικότατο για τον οργανισμό μας, ευεργετικό πολυπλεύρως. Λίγες θερμίδες ανά μερίδα, πολεμάει την κακή χοληστερόλη, μειώνει τα επίπεδα του στρες, είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά στοιχεία, φυτικές ίνες και γενικώς αν δεις τη λίστα με τα οφέλη του, θα καταλάβεις πως πρέπει να το εντάξεις άμεσα για τα καλά στη διατροφή σου. Έχει μάλιστα ένα σωρό παραλλαγές που μπορεί κανείς να το απολαύσει, σε γλυκές και αλμυρές συνταγές, κάτι που το κάνει ακόμα πιο ελκυστικό. Α, και μην ξεχνάμε και ότι ο… Σούπερ Γκούφυ, φιστίκι (και όχι φυστίκι) έτρωγε για να γίνει σούπερ! Τα κόμικ (και) ως πηγή γνώσης…

Πηγή: Menhouse.gr

Σύνοψη άρθρου

  • Η σωστή γραφή της λέξης "φιστίκι" είναι με γιώτα, λόγω της προέλευσής της από το τουρκικό fistik και το αρχαίο ελληνικό πιστάκη.
  • Η παρανόηση στη γραφή συχνά προκύπτει από παρετυμολογική σύνδεση με λέξεις όπως το "φυσώ" ή "φύση".
  • Το φιστίκι Αιγίνης είναι απειλούμενο λόγω μειωμένης σοδειάς και είναι θρεπτικό με πολλά οφέλη για την υγεία.
  • Ο Σούπερ Γκούφυ από τα κόμικς έτρωγε φιστίκι, υπογραμμίζοντας τη σωστή γραφή και τη δύναμη του καρπού.
πριν από 6 λεπτά
Αθλητικά

Σαρωτικός ο Παναθηναϊκός: Το απίστευτο 25-0 που «λύγισε» την Παρτίζαν

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 13 λεπτά
Αμυντικά

Ένοπλες Δυνάμεις: Οι πρώτες γυναίκες έφεδροι αξιωματικοί στα Ειδικά Προγράμματα Θητείας

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 21 λεπτά
Κόσμος

Σοκ στη Βρετανία: Της έσπασε τον λαιμό όταν προσπάθησε να τον εγκαταλείψει – Παλεύει για τη ζωή της

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 29 λεπτά
Καιρός

Καιρός: Βροχές και καταιγίδες σε όλη τη χώρα αύριο 26/11 – Μικρή άνοδος της θερμοκρασίας

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 37 λεπτά
Κρήτη

Σεισμός 3,8 Ρίχτερ ανοιχτά της Παλαιοχώρας

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 39 λεπτά
Ελλάδα

Έκρηξη σε εργοστάσιο στην ΒΙΠΕ Πάτρας – Ένας τραυματίας

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 43 λεπτά
Κόσμος

Τουρκία: Ανατροπή με τον θάνατο της οικογένειας τουριστών στην Κωνσταντινούπολη

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 50 λεπτά
Κόσμος

Ντόναλντ Τραμπ: Στέλνει τον Γουίτκοφ στη Μόσχα για συνάντηση με τον Πούτιν

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 57 λεπτά
Ελλάδα

Κλήρωση Τζόκερ: Αυτοί είναι οι αριθμοί που κερδίζουν 2.000.000 ευρώ

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 1 ώρα
Ελλάδα

Βουλή: Φωταγωγήθηκε το Κοινοβούλιο για την ημέρα ενάντια στην έμφυλη βία κατά των γυναικών (Φωτο)

Διαβάστε περισσότερα

CretaOne TV

Δείτε όλα τα βίντεο του CretaOne TV εδώ

Παρακολουθήστε τώρα →