Ο δήμος Ηρακλείου θέλει να… αδειάσει από αρχιτέκτονες; «Βολές» του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων για τον νέο εσωτερικό οργανισμό

Όπως τονίζει ο Σύλλογος, « η δημοτική αρχή  υπονομεύει τον ρόλο των αρχιτεκτόνων και εκθέτει τον δήμο»

Αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο νέος εσωτερικός οργανισμός του δήμου Ηρακλείου που τέθηκε σε διαβούλευση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις δριμείς «βολές» του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Νομού Ηρακλείου που ουσιαστικά εγκαλεί τη δημοτική αρχή ότι επιχειρεί να αδειάσει από αρχιτέκτονες μηχανικούς, σε μια κίνηση που στρέφεται κατά της πόλης.

Στο σχετικό υπόμνημα διαμαρτυρίας του ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων κάνει λόγο για παράδοξη επιλογή υπο-εκπροσώπησης των αρχιτεκτόνων μηχανικών στο νέο οργανόγραμμα του δήμου , την ώρα που στον αντίποδα, ενισχύεται η παρουσία πολιτικών μηχανικών. Όπως ουσιαστικά σημειώνει, επιλέγοντας ένα οργανόγραμμα με μόλις 24 θέσεις αρχιτεκτόνων μηχανικών έναντι 72 συνολικά  θέσεις πολιτικών μηχανικών Π.Ε και Τ.Ε , ο δήμος Ηρακλείου υπονομεύει τον ρόλο των Αρχιτεκτόνων στον σχεδιασμό του αστικού χώρου και εντείνει την ήδη ορατή αισθητική και λειτουργική κρίση στο Ηράκλειο

Πρόκειται, όπως υπογραμμίζει ο Σύλλογος , για μια παράδοξη και άστοχη επιλογή που εκθέτει τον δήμο . Γιατί αυτό;

Όπως εξηγούν οι αρχιτέκτονες, το Ηράκλειο είναι ένας δήμος με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες. Μεγάλο μέρος του είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος, όπως ισχύει με όλο το εντός τειχών κομμάτι , με συνέπεια να απαιτείται πολύ μεγαλύτερη εμπλοκή των αρχιτεκτόνων μηχανικών. Την ίδια ώρα μεγάλες είναι οι ανάγκες σε αναπλάσεις και παρεμβάσεις και στο εκτός τειχών κομμάτι . Με βάση τη νομοθεσία μονάχα οι αρχιτέκτονες μηχανικοί νομιμοποιούνται να εκπονούν, να παρακολουθούν και να επιβλέπουν μελέτες που αφορούν είτε σε διατηρητέα κτήρια και μνημεία, είτε σε νέα κτήρια όπως σχολεία, είτε σε αναπλάσεις κοινόχρηστων χώρων, πάρκων, πλατειών κτλ.

Συνεπώς, αναρωτιούνται  από τη μεριά τους οι αρχιτέκτονες , πως γίνεται ο δήμος Ηρακλείου, μέσω του νέου του εσωτερικού οργανισμού να έχει επιλέξει να γεμίσει με πολιτικούς μηχανικούς και να «αδειάσει» από αρχιτέκτονες μηχανικούς; Εκτός κι αν  δεν μετρά ιδιαίτερα για τη Λότζια η εφαρμογή των αρχών του ποιοτικού πολεοδομικού σχεδιασμού, της προστασίας της
αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και της ορθής αξιοποίησης του δημοσίου χώρου, όπως θέτει τον προβληματισμό ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων που καλεί τη δημοτική αρχή να επανεξετάσει το οργανόγραμμα, αυξάνοντας τις θέσεις των αρχιτεκτόνων μηχανικών…

Η ανακοίνωση-καταπέλτης του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων για τον νέο εσωτερικό οργανισμό του δήμου Ηρακλείου 

«Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Νομού Ηρακλείου, στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου για την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος και της επιστημονικής επάρκειας στον δημόσιο τομέα, υποβάλλει υπόμνημα επί της προτεινόμενης τροποποίησης του Ο.Ε.Υ. του Δήμου Ηρακλείου.
Συγκεκριμένα, στην τροποποίηση προβλέπεται η στελέχωση του Δήμου με 24 θέσεις διπλωματούχων Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 42 θέσεων Πολιτικών Μηχανικών Π.Ε. και 36 Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Μια σαφής υπο-εκπροσώπηση της ειδικότητας του Αρχιτέκτονα Μηχανικού, γεγονός που θεωρούμε αδικαιολόγητο και επιστημονικά αναιτιολόγητο, δεδομένων των ειδικών χαρακτηριστικών και απαιτήσεων του Δήμου Ηρακλείου.
Ι. Ιστορικός και Πολεοδομικός Χαρακτήρας του Ηρακλείου
Υπενθυμίζεται ότι μεγάλο μέρος του ιστορικού ιστού του Ηρακλείου εντός των ενετικών τειχών έχει χαρακτηριστεί Αρχαιολογικός Χώρος και Ιστορικός Τόπος, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (ν. 3028/2002, ΦΕΚ 153/Α/28.6.2002, και συναφείς διατάξεις). Η φύση του χώρου αυτού, με το πλήθος διατηρητέων και μνημειακών κτιρίων -ειδικά σε μια περίοδο με ανάγκη αποκατάστασης ιστορικών κτιρίων όπως η Φάμπρικα Ανωγειανάκη, και το πρώην ξενοδοχείο “Μίνως”, αλλά και νέες, σύγχρονες μελέτες δημόσιων σχολικών συγκροτημάτων και δημόσιων κτιρίων που τόσο λείπουν από την πόλη- απαιτεί εξειδικευμένες μελέτες αποκατάστασης,
επανάχρησης, ανακαίνισης και ανέγερσης. Μόνο οι διπλωματούχοι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομολογία και το Π.Δ. 99/2018 (ΦΕΚ 187/Α/05.11.2018),
νομιμοποιούνται να εκπονούν, να παρακολουθούν και να επιβλέπουν μελέτες που αφορούν:
• Διατηρητέα και μνημειακά κτίρια
• Νέα δημόσια κτίρια με αρχιτεκτονική και πολεοδομική ευαισθησία (π.χ. σχολεία, νηπιαγωγεία)
• Αναπλάσεις δημόσιων χώρων, πάρκων και κοινόχρηστων περιοχών
Η αποδυνάμωση της παρουσίας των Αρχιτεκτόνων στον Ο.Ε.Υ. θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την ποιότητα του δημόσιου έργου, την αισθητική και λειτουργική αρτιότητα των παρεμβάσεων και την
τυπική νομιμότητα του αναγκαίου έργου συντήρησης και αναβίωσης της πόλης.
ΙΙ. Ανάγκες Προσβασιμότητας, Αναπλάσεων και Βιώσιμης
Κινητικότητας
Ακόμα όμως και στις περιοχές εκτός των τειχών, οι Αρχιτέκτονες διαθέτουν την επιστημονική κατάρτιση να σχεδιάζουν μελέτες για:
• Προσβασιμότητα για ΑμεΑ και ευάλωτες ομάδες
• Αστικό τοπίο και περιβαλλοντική ένταξη
• Αναπλάσεις δημόσιων χώρων και πλατειών, στο πλαίσιο των αρχών
της βιώσιμης ανάπτυξης και της αστικής ανθεκτικότητας
Η απουσία επαρκούς αριθμού Αρχιτεκτόνων από τις υπηρεσίες του Δήμου δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του Ηρακλείου, μιας πόλης που επεκτείνεται, μετασχηματίζεται και
απαιτεί συνεχείς τεχνικές παρεμβάσεις με σαφή πολιτισμικό και κοινωνικό αποτύπωμα.
ΙΙΙ. Ρόλος Αρχιτεκτόνων στις Υπηρεσίες του Δήμου
1. Πολεοδομία – Υπηρεσία Δόμησης:
Οι Αρχιτέκτονες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο των αρχιτεκτονικών μελετών για την έκδοση οικοδομικών αδειών, ιδίως εντός των τειχών, όπου απαιτείται σύμφωνα με την
νομοθεσία η αρχιτεκτονική μελέτη να έχει εκπονηθεί από αρχιτέκτονα μηχανικό.
2. Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών:
Οι Αρχιτέκτονες συμμετέχουν ενεργά στη σύνταξη, την επίβλεψη και την υλοποίηση μελετών για αστικές αναπλάσεις, σχολικά συγκροτήματα, νηπιαγωγεία, δημοτικά κτίρια, πολιτιστικούς
χώρους και κοινόχρηστες υποδομές. Το πεδίο αυτό απαιτεί σύνθεση αισθητικής, λειτουργικότητας, βιωσιμότητας και κοινωνικής ευαισθησίας. Η ελλιπής στελέχωση των παραπάνω υπηρεσιών με διπλωματούχους Αρχιτέκτονες δυσχεραίνει την εφαρμογή των αρχών του ποιοτικού πολεοδομικού σχεδιασμού, της προστασίας της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και της ορθής αξιοποίησης του
δημοσίου χώρου.
IV. Αίτημα Επανεξέτασης
Κατόπιν των ανωτέρω, ζητούμε την επανεξέταση με σκοπό την αύξηση των θέσεων Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ώστε να διασφαλιστεί:
• Η νομιμότητα των μελετών και παρεμβάσεων
• Η ποιοτική, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των δημοτικών έργων
• Η ισότιμη και ορθολογική εκπροσώπηση των ειδικοτήτων.
Παραμένουμε στη διάθεσή του Δήμου Ηρακλείου για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση ή διαβούλευση.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο του
Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Νομού Ηρακλείου