Είναι έρωτας αυτό που νιώθουμε ή μήπως το αποτέλεσμα μυστηριωδών χημικών διεργασιών;

Η ιστορία πηγαίνει συνήθως ως εξής: Γνωρίζουμε κάποιον και νιώθουμε μια έλξη. Μεσολαβεί μια περίοδος γνωριμίας, επαφής, όπου αναπτύσσονται συναισθήματα. Κι ύστερα αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε: Είναι έρωτας αυτό που νιώθουμε;

Σύμφωνα με την επιστήμη, η έλξη αυτή μπορεί να οφείλεται στο αποτέλεσμα χημικών διεργασιών και όχι απαραίτητα στο συναίσθημα του έρωτα. Η ερευνητική προσοχή στρέφεται προς τις φερομόνες, αλλιώς γνωστές και ως «χημικές ουσίες του έρωτα». Η παρουσία των φερομονών είναι αποδεδειγμένη σε πολλά ζώα και έντομα και λειτουργεί προσελκύοντας το αντίθετο φύλο. Για παράδειγμα, ένας αρσενικός σκώρος αντιλαμβάνεται τις χημικές ουσίες που εκκρίνει ένα απομακρυσμένο γόνιμο θηλυκό, εγκαταλείπει ό,τι κάνει και την αναζητά, για να ζευγαρώσουν.

Το αν οι φερομόνες υπάρχουν και στους ανθρώπους είναι κάτι που διχάζει τους επιστήμονες. Ένα ακόμη ερώτημα, που παραμένει αναπάντητο, είναι, εφ’ όσον υπάρχουν, πώς επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Εκτιμάται, πάντως, ότι οι άνθρωποι επηρεάζονται με παρόμοιο τρόπο με τα υπόλοιπα ζώα. Για παράδειγμα, τα ζώα που ανταποκρίνονται σαφώς στις φερομόνες έχουν στη μύτη τους το λεγόμενο εμερονασικό όργανο. Στους ανθρώπους, μικροσκοπικές σχισμές στη μύτη λειτουργούν ως εμερονασικά όργανα. Πιστεύεται ότι αυτές οι σχισμές είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τις φερομόνες από άλλους ανθρώπους, να στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο, που αναμεταδίδονται στο πολύπλοκο ορμονικό σύστημα του σώματος και να ενεργοποιούν τις διάφορες βιολογικές διεργασίες που εμπλέκονται στη σεξουαλική συμπεριφορά.

Υπάρχουν εκατοντάδες πιθανές φερομόνες στον άνθρωπο. Η ακριβής χημική τους σύνθεση και οι συγκεκριμένες δράσεις τους παραμένουν μυστήριο. Οι ειδικοί δεν έχουν κατορθώσει προς το παρόν να εντοπίσουν αν υπάρχει μία συγκεκριμένη φερομόνη που να σχετίζεται με τη διέγερση του σεξουαλικού ενδιαφέροντος. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μια σειρά μελετών δείχνουν ότι οι μυρωδιές ορισμένων χημικών ουσιών μπορούν να διεγείρουν σεξουαλικές αντιδράσεις τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες.