«Όχι» στη μονάδα καύσης απορριμμάτων από το δημοτικό συμβούλιο

Ενστάσεις, ερωτηματικά και έντονος προβληματισμός από σύσσωμο σχεδόν το συμβούλιο

Το ενδεχόμενο δημιουργίας μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων (καύσης) στο Ηράκλειο, όπως περιγράφεται στην Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) συζητήθηκε στο δημοτικό συμβούλιο της Δευτέρας 25/8.
Το σύνολο σχεδόν των Δημοτικών Συμβούλων συμμερίστηκε το σκεπτικό που ανέπτυξε κατά την αναλυτική εισαγωγική του τοποθέτηση ο Δήμαρχος Ηρακλείου και Πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ Αλέξης Καλοκαιρινός. Ο οποίος εξέφρασε για μια ακόμη φορά τον προβληματισμό του για το ζήτημα και ενημέρωσε το Σώμα για την πρόσφατη τηλεδιάσκεψη εργασίας που είχε με τον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας Μανόλη Γραφάκο. Επεσήμανε επίσης ότι ζήτησε να δοθεί παράταση στον χρόνο διαβούλευσης (η οποία δόθηκε μέχρι τις 17/10/25), και προσκάλεσε τον Μανόλη Γραφάκο σε συνάντηση στο Ηράκλειο, σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς της Αυτοδιοίκησης (Περιφέρεια Κρήτης, ΠΕΔ) και τους ΦοΔΣΑ της Κρήτης.
Ο Αλέξης Καλοκαιρινός τόνισε ότι στον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων Κρήτης (ΠΕΣΔΑΚ) δεν υπάρχει καμία αναφορά για την ενεργειακή αξιοποίηση όπως τεχνικά ονομάζεται η καύση. Επεσήμανε επίσης ότι βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία, και με την ιδιότητα του Προέδρου του ΕΣΔΑΚ, με τον Πρόεδρο της ΠΕΔ Κρήτης Γιώργο Μαρινάκη, τον Πρόεδρο του δικτύου ΦοΣΔΑ Παναγιώτη Σημανδηράκη και με τα στελέχη του ΕΣΔΑΚ, ώστε να υπάρχει κοινή αντίδραση και τόνισε ότι «Με τα σημερινά δεδομένα, αυτό το οποίο βλέπουμε είναι εξαιρετικά προβληματικό. Και αν τα ερωτήματα τα οποία τίθενται και θα τεθούν δεν απαντηθούν ικανοποιητικά η άποψη μου είναι ότι πρέπει να είμαστε απολύτως αρνητικοί στο σχέδιο αυτό. Η συζήτηση προφανώς θα πρέπει να προχωρήσει και εκεί ακριβώς εντοπίζονται πολλές επιφυλάξεις, πολλά σκοτεινά σημεία και αυτά είναι αντικείμενο πληροφορίας και διευκρίνησης.».
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρθηκε και στις τρεις διαστάσεις του ζητήματος, την θεσμική, την περιβαλλοντική και την οικονομική.
Ως προς την θεσμική διάσταση, πέραν τον παραπάνω, ο Αλέξης Καλοκαιρινός ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «Είναι προβληματική, διότι βασίζεται σε μια απόφαση η οποία έχει μια πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση η οποία δεν είναι καν σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Έχει να κάνει με την ανάθεση αυτών των μονάδων οι οποίες θα κατασκευαστούν με χωροθέτηση και θέση προδιαγραφών κεντρικά από το Υπουργείο αλλά περιέργως και αυτό το επεσήμανα στο Γενικό Γραμματέα, ο νόμος ο οποίος ισχύει ακόμα ο 4819/21 προβλέπει ότι η λειτουργία και η συντήρηση των μονάδων υπάγεται στις αρμοδιότητες των ΦΟΣΔΑ. Με ποια έννοια υπάγεται η συντήρηση και η λειτουργία αυτών των μονάδων που είναι καθαρά ιδιωτικές μονάδες στους ΦΟΣΔΑ;»
Ως προς την περιβαλλοντική διάσταση, τόνισε μεταξύ άλλων ότι: «Η πληροφορία είναι αποσπασματική αλλά και ελλιπής, κατά το ότι αυτή η μελέτη δεν προβλέπει τα συγκεκριμένα περιβαλλοντικά δεδομένα τα οποία θα αφορούν τις συγκεκριμένες μονάδες. Και τα οποία θα αποτελούν αντικείμενο των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα πρέπει να εκδώσουν για ΑΕΠΟ και ούτω καθ’ εξής για τις επιμέρους μονάδες. Άρα λοιπόν συνολικά είμαστε σε πολύ μεγάλο βαθμό στο σκοτάδι. Και βέβαια όλος αυτός ο σχεδιασμός γίνεται και επισπεύδεται στη βάση της παραδοχής ότι θα πρέπει να περιορίσουμε στο κάτω του 10% την ταφή των απορριμμάτων το 2030 ενώ η ευρωπαϊκή οδηγία προβλέπει το 2035. Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο για την Ελλάδα. Αφενός υποχωρούμε στην ανακύκλωση και αυτό το 60% φαίνεται παρά πολύ μακρινό να το πιάσουμε, μιλώ και σε εθνικό επίπεδο, αφετέρου θεωρούμε ότι κάνουμε μια υπερστοχοθεσία και λέμε ότι όχι μόνο θα πιάσουμε το 60%, θα το συνδυάσουμε όπως πρέπει με το μείον 10% της ταφής και όλα αυτά θα γίνουν το 2030. Ενώ θα μπορούσε να γίνει το 2035 και υπάρχει μάλιστα και η δυνατότητα παράτασης μέχρι το 2040.»
Ως προς την οικονομική διάσταση, ο Δήμαρχος Ηρακλείου τόνισε μεταξύ άλλων ότι: «Το οικονομικό είναι πλήρως στο σκοτάδι. Δεν υπάρχει από τη γνώση που έχω καμιά στοιχειοθετημένη μελέτη. Είναι κορυφαίο ζήτημα και τίθεται το ερώτημα εάν κάποια στιγμή θα βρεθούν οι δημότες να επιδοτούν τη λειτουργία ιδιωτικών μονάδων για να παράγουν ενέργεια και μάλιστα με προνομιακούς όρους. Αυτό το οποίο ακούω ως προκαταρκτικό επιχείρημα για το οποίο δεν προσκομίζεται κάποια τεκμηρίωση είναι «Τί πληρώνετε τώρα με την ταφή; Θα είναι περίπου το ίδιο». Αλλά καταλαβαίνετε ότι αυτό δεν είναι σοβαρή συζήτηση. Δηλαδή ότι τώρα έχετε την ταφή, μετά θα έχετε gate fee. Ποιο gate fee θα είναι αυτό; Είναι εύλογη η απορία και στο μέτρο που δεν υπάρχει απάντηση, πολλαπλασιάζουν την ανησυχία μας και την αρνητικότητα με την οποία πρέπει να τοποθετηθούμε στο σχέδιο αυτό».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός αναφέρθηκε και στο ζήτημα της χωροθέτησης και στην πρόβλεψη η μονάδα της Κρήτης να καλύπτει και τα νησιά της Σαντορίνης, της Ρόδου, της Κάσου και της Καρπάθου λέγοντας: «Και εδώ γεννώνται διάφορα ζητήματα. Δηλαδή θα έρχονται τα πλοία εδώ, θα φορτώνουν φορτηγά και θα τα πηγαίνουν πού; Το πού ξέρετε ότι απασχολήσει πάρα πολύ και απολύτως δικαιολογημένα, το ενδεχόμενο του πού θα είναι στην Κρήτη; Αλλά ήδη δημιουργείται ένα ερώτημα. Και μάλιστα όταν πρόκειται για ένα καύσιμο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, διότι ότι είναι να πάει στην τσιμεντοβιομηχανία θα πάει κάπου αλλού. Για να έχουμε παραγωγή ενέργειας που λέμε ότι μπορεί να πιάσει και το 1,5% του ενεργειακού δυναμικού συνολικά, μιλώντας και για μια διαχείριση 1,3 εκατ. τόνων ετησίως, θα έχουμε όλο αυτό το εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα που δημιουργεί και την απορία γιατί στην Κρήτη θα πρέπει να γίνει μια τέτοια μονάδα. Νομίζω ότι είναι πολύ εύλογη αυτή η απορία και θα πρέπει, αν είναι να απαντηθεί, θα πρέπει να απαντηθεί με στοιχεία. Διότι δεν προκύπτει στην ανάγνωση στην οποία βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή. Στους χάρτες που περιλαμβάνονται, υπάρχει η Π.Ε. Ηρακλείου και μάλιστα η καρφίτσα είναι στο Δήμο Ηρακλείου. Αυτό το οποίο άκουσα στο ερώτημα το οποίο έθεσα είναι ότι αυτό είναι απολύτως ενδεικτικό, δεν είναι περιοριστικό, κάπου στην Κρήτη θα γίνει. Ναι κάπου στην Κρήτη αλλά από την άλλη μεριά, κοντά σε λιμάνι, σε περιοχή όπου παράγονται πολλά απορρίμματα άρα λοιπόν πάλι αυτό οδηγεί στη σκέψη ότι εάν γίνει θα γίνει στη γειτονιά μας. Πρέπει να πω ότι με αυτά τα δεδομένα, με αυτό το σχέδιο δεν πείθει καθόλου.»

Καταλήγοντας ο Αλέξης Καλοκαιρινός, τόνισε: «Αν δεν μας δώσουν μια άλλη πληροφορία η οποία να καταρρίπτει όλες αυτές τις ανησυχίες, με τα δεδομένα τα οποία έχουμε αυτή τη στιγμή η θέση μας πρέπει να είναι ξεκάθαρα αρνητική. Αλλά αφήνω το περιθώριο συζήτησης και βεβαίως το βάρος της απόδειξης είναι στην άλλη πλευρά που θέτει το ζήτημα αυτό. Θεωρώ ότι στα επόμενα 24ωρα η πληροφορία μας, και κατά συνέπεια και η στοιχειοθέτηση της θέσης μας, θα είναι αρκετά πιο δομημένη.»

Αρνητικά εκφράστηκαν και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου. Το θέμα «Συζήτηση επί της έναρξης διαβούλευσης για τη χωροθέτηση και τη μέθοδο καύσης απορριμμάτων στο Ηράκλειο και τη μεταφορά απορριμμάτων από νησιά της νοτιοανατολικής πλευράς του Αιγαίου» συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο μετά από αίτημα των μελών της αντιπολίτευσης.