Ψεύτικοι «γιατροί» στα social media: Η νέα ψηφιακή απειλή που παραπλανά χιλιάδες χρήστες

Το TikTok και άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης φιλοξενούν deepfake βίντεο που έχουν δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, στα οποία γιατροί εμφανίζονται να προωθούν συμπληρώματα διατροφής και να διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες σχετικά με θέματα υγείας.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Gurdian, η οργάνωση ελέγχου γεγονότων Full Fact έχει εντοπίσει εκατοντάδες τέτοια βίντεο, στα οποία εμφανίζονται άτομα που παριστάνουν γιατρούς και influencers και κατευθύνουν τους χρήστες προς την Wellness Nest, μια αμερικανική εταιρεία συμπληρωμάτων διατροφής.

Όλα τα deepfake βίντεο βασίζονται σε υπαρκτό υλικό ειδικών υγείας που κυκλοφορεί ήδη στο διαδίκτυο. Ωστόσο, η εικόνα και ο ήχος έχουν υποστεί επεξεργασία ώστε οι εμφανιζόμενοι να φαίνεται ότι ενθαρρύνουν τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, να αγοράσουν προϊόντα- όπως προβιοτικά- από την ιστοσελίδα της εταιρείας. Οι αποκαλύψεις αυτές έχουν πυροδοτήσει εκκλήσεις για αυστηρότερη εποπτεία του περιεχομένου που δημιουργείται με τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και για ταχύτερη αφαίρεση υλικού που διαστρεβλώνει τις απόψεις αναγνωρίσιμων προσώπων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Η «μερακλίνα» που σάρωσε στη σκηνή – Δείτε βίντεο

«Πρόκειται σαφώς για μια σκοτεινή και ανησυχητική νέα τακτική», δήλωσε ο Λίο Μπενέντικτους, ο συντάκτης–factchecker που διεξήγαγε την έρευνα για το Full Fact.

Πρόσθεσε ότι οι δημιουργοί των deepfake βίντεο για την υγεία χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, ώστε «κάποιος που χαίρει σεβασμού ή έχει μεγάλη απήχηση να φαίνεται ότι υποστηρίζει αυτά τα συμπληρώματα για τη θεραπεία μιας σειράς παθήσεων».

Ο καθηγητής Ντέιβιντ Τέιλορ-Ρόμπινσον, ειδικός στις ανισότητες υγείας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, είναι ανάμεσα σε όσους είδαν την εικόνα τους να παραποιείται. Τον Αύγουστο, έμεινε έκπληκτος όταν διαπίστωσε ότι το TikTok φιλοξενούσε 14 παραποιημένα βίντεο που τον έδειχναν να συστήνει προϊόντα με ατεκμηρίωτα οφέλη.

Αν και ο Τέιλορ-Ρόμπινσον είναι ειδικός στην παιδιατρική υγεία, σε ένα από τα βίντεο η deepfake εκδοχή του μιλούσε για μια υποτιθέμενη παρενέργεια της εμμηνόπαυσης που ονομαζόταν «thermometer leg». Στο βίντεο φαινόταν να προτρέπει τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Wellness Nest για να αγοράσουν ένα «φυσικό προβιοτικό» που, όπως ισχυριζόταν, περιείχε «10 φυτικά εκχυλίσματα που έχουν επιλεχθεί από επιστήμονες για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης».

Ο καθηγητής δεν είχε ιδέα ότι κυκλοφορούσαν αυτά τα βίντεο, μέχρι που μια συνάδελφός του τον ενημέρωσε.

«Στην αρχή ήταν πραγματικά περίεργο, σχεδόν σουρεαλιστικό. Τα παιδιά μου το βρήκαν ξεκαρδιστικό» δήλωσε. «Δεν ένιωσα ότι με πλήγωσε προσωπικά, αλλά όσο περνούσε ο καιρός με ενοχλούσε όλο και περισσότερο το γεγονός ότι κάποιοι εμπορεύονταν προϊόντα χρησιμοποιώντας τη δική μου εικόνα και διαδίδοντας παραπληροφόρηση για θέματα υγείας».

Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για να κατασκευαστούν τα deepfake βίντεο είχε ληφθεί από μια ομιλία που είχε δώσει ο καθηγητής το 2017 σε συνέδριο του Public Health England (PHE) για τους εμβολιασμούς, καθώς και από μια κοινοβουλευτική ακρόαση για την παιδική φτώχεια στην οποία συμμετείχε φέτος τον Μάιο. Σε ένα παραπλανητικό βίντεο, παρουσιαζόταν να βρίζει και να κάνει μισογυνιστικά σχόλια σε μια συζήτηση για την εμμηνόπαυση.

Το TikTok αφαίρεσε τα εν λόγω βίντεο έξι εβδομάδες μετά την καταγγελία του καθηγητή. «Αρχικά είπαν ότι κάποια βίντεο παραβίαζαν τις οδηγίες τους, ενώ άλλα όχι. Αυτό ήταν παράλογο — και περίεργο — γιατί σε όλα εμφανιζόμουν εγώ και όλα ήταν deepfake. Ταλαιπωρήθηκα αρκετά μέχρι να τα κατεβάσουν», είπε.

Το Full Fact εντόπισε παρόμοια deepfake βίντεο στο X, στο Facebook και στο YouTube, όλα συνδεδεμένα με την Wellness Nest ή με ένα βρετανικό παρακλάδι της, τη Wellness Nest UK.

Η εταιρεία δήλωσε στο Full Fact ότι τα deepfake βίντεο που παρακινούν τους χρήστες να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της είναι «100% άσχετα» με την εταιρεία. Ανέφερε ότι «δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ περιεχόμενο που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, αλλά δεν μπορεί να ελέγχει ή να παρακολουθεί συνεργάτες ανά τον κόσμο».

Εκπρόσωπος του TikTok δήλωσε: «Αφαιρέσαμε αυτό το περιεχόμενο επειδή παραβιάζει τους κανόνες μας κατά της επιβλαβούς παραπληροφόρησης και της παραπλάνησης της κοινότητάς μας. Το επιβλαβές και παραπλανητικό περιεχόμενο που δημιουργείται με τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί πρόκληση για ολόκληρο τον κλάδο και συνεχίζουμε να επενδύουμε σε νέους τρόπους εντοπισμού και αφαίρεσης περιεχομένου που παραβιάζει τις οδηγίες μας».

ΠΗΓΗ: ertnews.gr, Guardian