Ομάδα αστροναυτών αξιοποιούν τη μικροβαρύτητα για να αποκρυπτογραφήσουν τα μυστικά της νόσου

Μια νέα επανδρωμένη αποστολή ξεκίνησε από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όχι για να εξερευνήσει το διάστημα και τις πιθανότητες μετεγκατάστασης σε άλλους πλανήτες τη φορά αυτή, αλλά με στόχο να σώσει εκατομμύρια ζωές θεραπεύοντας οριστικά τον καρκίνο.

Το φιλόδοξο εγχείρημα που κεντρίζει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των φαρμακευτικών εταιρειών, στηρίζεται στην απουσία βαρύτητας στο διάστημα που επιταχύνει την κυτταρική γήρανση. Οι επιστήμονες θα αξιοποιήσουν τις ατμοσφαιρικές συνθήκες του διαστημικού σκάφους για να διεξάγουν πειράματα που θα μπορούσαν να επισπεύσουν την ανάπτυξη θεραπειών.

Παράλληλα, σύμφωνα με το σχετικό άρθρο του Politico τιτλοφορούμενο «Πρωταγωνιστικός ρόλος για τη NASA στην προσπάθεια του Biden να καταπολεμήσει τον καρκίνο», η νέα προσπάθεια συνεπικουρεί στην πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου «Cancer Moonshot», ένα σχέδιο για την αποτροπή περισσότερων από 4 εκατομμύρια θανάτων από καρκίνο έως το 2047, όσο και τη βελτίωση της ζωής των ατόμων που νοσούν από καρκίνο. Και για την επιτυχία του σχεδίου, είναι αναγκαία η ταχεία ανάπτυξη νέων φαρμάκων.

Από το 1986 στο 2024

«Βρισκόμαστε στο κατώφλι σημαντικών εξελίξεων» δηλώνει στο Politico ο διοικητής της NASA, Bill Nelson, προσθέτοντας ότι πλέον οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους ένα εργαστήριο πλήρους απασχόλησης, καθόλα εξοπλισμένο και με πλήρωμα αποκλειστικά για αυτόν τον σκοπό. Ο Nelson διεξήγαγε ένα από τα πρώτα πειράματα για τον καρκίνο σε διαστημικό λεωφορείο το 1986.

Τέσσερις δεκαετίες μετά, στη νέα διαστημική έρευνα συμμετέχουν η νεοφυής εταιρεία βιοτεχνολογίας MicroQuin, η Bristol Myers Squibb και η Merck (MSD στην Ευρώπη) της οποίας το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο Keytruda, ένα εξανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα κατά του καρκίνου, αποτελεί το πρότυπο για την εξέλιξη της έρευνας για τον καρκίνο στο διάστημα.

Ο αστροναύτης Thomas Pesquet επί το έργο στην έρευνα κρυστάλλων της Merck σε συνθήκες μικροβαρύτητας στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. | NASA Johnson Space Center (Πηγή: Politico)

Έρευνα υπό συνθήκες μικροβαρύτητας

Οι εργασίες της φαρμακευτικής εταιρίας Merck στον διαστημικό σταθμό υποδηλώνουν ότι η κρυστάλλωση πρωτεϊνών σε συνθήκες μικροβαρύτητας και η μετέπειτα αναπαραγωγή της διαδικασίας στη Γη, θα μπορούσε να γίνει οδηγός για την ανάπτυξη μιας νέας μορφής Keytruda για υποδόρια χορήγηση. Αν και δεν έχει ελεγχθεί σε κλινικές δοκιμές, το νέο σκεύασμα θα μπορούσε στην καλύτερη περίπτωση να φέρει επανάσταση στην εμπειρία του ασθενούς υπό θεραπεία με Keytruda.

«Είναι πέρα από κάθε φαντασία να βλέπεις την ίδια κρυστάλλωση πρωτεϊνών να διενεργείται σε δύο διαφορετικά περιβάλλοντα, ένα υπό συνθήκες βαρύτητας και ένα υπό συνθήκες μικροβαρύτητας» αναφέρει ο Nelson. «Ήταν αυτό που οδήγησε στις εργασίες που γίνονται τώρα με την ανάπτυξη πρωτεϊνικών κρυστάλλων στο Keytruda επί του παρόντος. Αλλά χρειάστηκαν να μεσολαβήσουν όλα αυτά τα χρόνια».

Αν και πρόκειται ακόμη για υπόθεση, οι επιστήμονες φαίνονται αισιόδοξοι. «Αν η Merck καταφέρει να βελτιώσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του πρωτοποριακού της αντικαρκινικού φαρμάκου, θα οδηγήσει στη διάσωση περισσότερων ζωών» δήλωσε ο Michael Roberts, επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος του Εθνικού Εργαστηρίου του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, προσθέτοντας ότι «αυτό θα πρέπει να μειώσει το κόστος και να το καταστήσει [το φάρμακο] ευρύτερα διαθέσιμο».

Το διαστημικό μέλλον της επιστημονικής έρευνας

Παρά τις δυσκολίες για παρασκευή φαρμάκων στο διάστημα, ο Paul Reichert, βιοχημικός της εταιρείας Merck και επικεφαλής των εργασιών για το Keytruda στο διαστημικό σταθμό, δηλώνει αισιόδοξος για την έρευνα περί την υγεία στο διάστημα. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν θετικοί οιωνοί για σημαντικά επιτεύγματα στην έρευνα και την ανάπτυξη, αρκεί περισσότεροι επιστήμονες να μεταφέρουν τα πειράματά τους στο διάστημα, και επί τούτω παροτρύνει και άλλες φαρμακευτικές εταιρείες να αξιοποιήσουν τη μικροβαρύτητα.

Σύμφωνα με το ygeiamou.gr, η αξιοποίηση της μικροβαρύτητας για την έρευνα και ανάπτυξη έχει πλεονεκτήματα, εξήγησε ο Reichert, ενώ η αναπληρώτρια επιστήμονας του προγράμματος του διαστημικού σταθμού, Meghan Everett, διαβλέπει ευκαιρίες για την πρόληψη του καρκίνου. Καθώς εξηγεί, η «επιταχυνόμενη γήρανση» που συντελείται στο διάστημα επιτρέπει την ταχύτερη απόκτηση γνώσης συγκριτικά με τη μελέτη στα γήινα επιστημονικά εργαστήρια, ενώ δίνει την ευκαιρία για τη διερεύνηση των προκαρκινικών καταστάσεων και την προσπάθεια εντοπισμού του καρκίνου πριν εκδηλωθεί η νόσος.