Από το χωράφι στο τραπέζι… και πίσω στη ρύπανση: Κολοκυθάκια και αγγούρια «ρουφούν» διοξίνες και ρύπους από το έδαφος!

Μια βόμβα στο πιάτο μας 

Σε ένα ήρεμο χωράφι, κάτω από τα χέρια του αγρότη, μεγαλώνει η καθημερινότητά μας: κολοκυθιές, αγγουριές, φυτά που υποτίθεται ότι μας ταΐζουν με ασφάλεια.

Όμως, η νέα έρευνα από την ομάδα του University of Kobe αναδεικνύει μία πιο σκοτεινή πλευρά αυτού του τοπίου: τα φυτά της οικογένειας των κολοκυνθοειδών, όπως η κολοκύθα, το κολοκυθάκι, το αγγούρι — μπορούν να συσσωρεύουν επικίνδυνους λιπόφιλους ρύπους, όπως οι διοξίνες και το εντομοκτόνο Dieldrin.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Kobe δημοσίευσαν στο ScienceDirect μια μελέτη που προκαλεί ανησυχία αλλά και προβληματισμό. Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα φυτά της οικογένειας των κολοκυνθοειδών – όπως κολοκύθες, αγγούρια και κολοκυθάκια – διαθέτουν πρωτεΐνες που τα κάνουν ικανά να «τραβούν» από το έδαφος επικίνδυνες ουσίες, όπως:

διοξίνες,
το εντομοκτόνο Dieldrin,
και άλλους υδρόφοβους ρύπους που συσσωρεύονται στο περιβάλλον.

Ο «μηχανισμός ρύπανσης» των φυτών

Το κλειδί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, βρίσκεται σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες που ονομάζονται Major Latex-Like Proteins (MLPs). Οι πρωτεΐνες αυτές μπορούν να εκκρίνονται εκτός των κυττάρων του φυτού, δημιουργώντας έναν «διάδρομο» μέσω του οποίου οι ρύποι μεταφέρονται από το έδαφος προς τα φύλλα και τους καρπούς.

Αντίθετα, σε φυτά που δεν εκκρίνουν αυτές τις πρωτεΐνες, οι ρύποι παραμένουν σε χαμηλότερα επίπεδα, κάτι που τα καθιστά σαφώς πιο ασφαλή για κατανάλωση.

Με απλά λόγια: Ο τρόπος που «δουλεύει» μια πρωτεΐνη μπορεί να καθορίσει αν ένα κολοκύθι είναι καθαρό ή γεμάτο διοξίνες.

Πηγή: freepik

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σοβαρό τροχαίο στα Χανιά: Αυτοκίνητο «καρφώθηκε» σε τοίχο – Στο νοσοκομείο ο οδηγός

Από το χωράφι στο τραπέζι – και πίσω στη ρύπανση

Η μελέτη ανοίγει ένα παράθυρο στην αθέατη πλευρά της τροφικής αλυσίδας.
Τα λαχανικά που θεωρούμε «υγιεινά» μπορεί να μετατρέπονται σε οχήματα ρύπων, ειδικά όταν καλλιεργούνται σε περιοχές με επιβαρυμένα εδάφη ή κοντά σε βιομηχανικές ζώνες.

Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η γνώση αυτού του μηχανισμού μπορεί να οδηγήσει σε:

Ανάπτυξη πιο ασφαλών ποικιλιών κολοκυθιών και αγγουριών.
Χρήση των φυτών αυτών για φυτοαπορρύπανση – δηλαδή για τον καθαρισμό μολυσμένων εδαφών.

Τι σημαίνει για τον καταναλωτή

Δεν χρειάζεται πανικός, αλλά χρειάζεται ενημέρωση. Η επιλογή προϊόντων από πιστοποιημένες βιολογικές καλλιέργειες, η γνώση της προέλευσης του εδάφους, καθώς και η αποφυγή καλλιεργειών κοντά σε βιομηχανικές περιοχές, αποτελούν απλά αλλά ουσιαστικά μέτρα πρόληψης.

Πηγή: freepik

Η μεγάλη εικόνα

Η μελέτη «Extracellular secretion of major latex-like proteins related to the accumulation of hydrophobic pollutants dieldrin and dioxins in Cucurbita» αποδεικνύει ότι τα φυτά δεν είναι παθητικοί δέκτες, αλλά ενεργοί «παίκτες» στο περιβαλλοντικό παιχνίδι.

Τα κολοκυθάκια και τα αγγούρια, τα πιο ταπεινά λαχανικά του τραπεζιού μας, μπορεί να μεταφέρουν μέσα τους την ιστορία της ρύπανσης που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε.

Τι πρέπει να ξέρεις

Οι κολοκυνθοειδείς καλλιέργειες έχουν ικανότητα συσσώρευσης λιπόφιλων ρύπων.
Οι MLP πρωτεΐνες είναι ο μηχανισμός-«γέφυρα» για τη μεταφορά τους.

Υπάρχει προοπτική βιοτεχνολογικής παρέμβασης για ανάπτυξη πιο «καθαρών» φυτών.Η επιλογή καλλιεργειών και περιοχών παίζει κρίσιμο ρόλο στη διατροφική ασφάλεια.

Σε έναν κόσμο όπου η ρύπανση δεν σταματά στα εργοστάσια, αλλά φτάνει στο πιάτο μας, η επιστήμη μάς θυμίζει ότι ακόμα και το πιο αθώο λαχανικό μπορεί να κρύβει μια επικίνδυνη ιστορία.