Χαμομήλι: Ιδιότητες, οφέλη & παρενέργειες

Θεωρείται γενικά ασφαλές ως προς την κατανάλωσή του και αποτελεί συστατικό πολλών παραδοσιακών, ομοιοπαθητικών και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων

Το χαμομήλι διαθέτει μακρά ιστορία για τις παραδοσιακές του χρήσεις και παρά την ταπεινή του εμφάνιση, θεωρείται από τα πιο χρήσιμα φαρμακευτικά βότανα!

Οι δύο ευρέως χρησιμοποιούμενες ποικιλίες με θεραπευτικές ιδιότητες είναι το γερμανικό χαμομήλι γνωστό ως Matricaria chamomilla L. και το ρωμαϊκό χαμομήλι ή Chamaemelum nobile L.

Ιδιότητες & οφέλη

Το χαμομήλι περιλαμβάνει πολλά συστατικά, όπως, φλαβονοειδή, τερπενοειδή, κουμαρίνες, τα οποία είναι υπεύθυνα για τις φαρμακευτικές του εφαρμογές. Η χρήση του ενδείκνυται κυρίως για την αντιμετώπιση του ήπιου δερματικού ερεθισμού, του άγχους, της φλεγμονής και ως ηρεμιστικό.

Είναι γεγονός, πως η πρόοδος της επιστήμης έχει αυξήσει τις γνώσεις μας σχετικά με τα θεραπευτικά του οφέλη, καθιστώντας το χαμομήλι, ένα βότανο μεγάλης σημασίας.

Σε αυτό το άρθρο θα επικεντρωθούμε στις ιδιότητες του χαμομηλιού και τα οφέλη του στην υγεία και ευεξία μας!!

Θεωρείται γενικά ασφαλές ως προς την κατανάλωσή του και αποτελεί συστατικό πολλών παραδοσιακών, ομοιοπαθητικών και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων.

1. Βοήθημα για τον ύπνο

Ένα από τα συστατικά του χαμομηλιού είναι η απιγενίνη, η οποία αποτελεί αντιοξειδωτικό που συνδέεται με ορισμένους υποδοχείς στον εγκέφαλο και μπορεί να προωθήσει την υπνηλία.

Τα αποτελέσματα μιας μελέτης, σε γυναίκες μετά τον τοκετό που κατανάλωναν τσάι χαμομηλιούγια δύο εβδομάδες, έδειξαν καλύτερη ποιότητα ύπνου σε σύγκριση με εκείνες που δεν έπιναν τσάι χαμομηλιού.

Επίσης, μια άλλη έρευνα διαπίστωσε πως στην ομάδα που κατανάλωνε 270 mg εκχύλισμα χαμομηλιού δύο φορές την ημέρα για 28 ημέρες, ένας στους τρεις δεν ξυπνούσε κατά τη διάρκεια της νύχτας και η νυχτερινή τους κατάκλιση ήταν 15 λεπτά νωρίτερα σε σχέση με την ομάδα που δεν κατανάλωνε τσάι χαμομηλιού.

Αν και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για την επίδραση του στον ύπνο, η κατανάλωση ροφήματος χαμομηλιού πριν από τον ύπνο, αξίζει σίγουρα μια δοκιμή εάν αντιμετωπίζετε πρόβλημα αϋπνίας.

2. Μειώνει τις φλεγμονές

Το τσάι χαμομηλιού περιέχει χημικές ενώσεις που ενδέχεται να συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής. Αυτό μπορεί να έχει ευεργετικές επιπτώσεις στη μείωση των αιμορροΐδων, των συμπτωμάτων στο γαστρεντερικό σύστημα, της αρθρίτιδας, των αυτοάνοσων παθήσεων, ακόμη και της κατάθλιψης.

Γενικά, η φλεγμονή αντιπροσωπεύει την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι μολύνσεων. Ωστόσο, η μακροχρόνια φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα υγιή κύτταρα, ενισχύοντας τον κίνδυνο αυτοάνοσων και εκφυλιστικών παθήσεων.

3. Βοηθάει στο σακχαρώδη διαβήτη

Έρευνες έχουν δείξει πως το τσάι χαμομηλιού μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άτομα που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη. Το χαμομήλι μπορεί να βελτιώσει το γλυκαιμικό προφίλ, καθώς και να μειώσει τα επίπεδα οξειδωτικού στρες με αποτέλεσμα να μειωθούν οι επιπλοκές που σχετίζονται με τον Διαβήτη.

Το χαμομήλι διακρίνεται για την αντιφλεγμονώδη δράση του και μπορεί να αποτρέψει τη βλάβη στα παγκρεατικά κύτταρα, η οποία εμφανίζεται όταν το σάκχαρο είναι χρόνια αυξημένο.

Σε μια έρευνα 64 διαβητικών ατόμων, η ομάδα που κατανάλωνε τσάι χαμομηλιού καθημερινά με τα γεύματα για οκτώ εβδομάδες εμφάνιζε σημαντικά χαμηλότερα μέσα επίπεδα σακχάρου στο αίμα από τα άτομα που κατανάλωναν νερό. Παρόλα αυτά, τα ερευνητικά αποτελέσματα δεν υποδεικνύουν το χαμομήλι ως υποκατάστατο αγωγής για την αντιμετώπιση του Διαβήτη, αλλά μπορεί να φανεί χρήσιμο ως συμπλήρωμα στις υπάρχουσες θεραπείες.

4. Καλύτερη αντιμετώπιση κρυολογήματος

Σύμφωνα με μελέτες, η εισπνοή ατμού με εκχύλισμα χαμομηλιού ή ένα τσάι  χαμομήλι με μέλι και λεμόνι, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση ορισμένων συμπτωμάτων του κοινού κρυολογήματος, όπως ο πονοκέφαλος, η ρινική συμφόρηση ακόμα και ο πονόλαιμος.

5. Βελτίωση στο έλκος στομάχου

Η επίδραση του χαμομηλιού στο έλκος στομάχου έχει αποδειχθεί θετική, μιας και φαίνεται να μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα. Το χαμομήλι αναστέλλει το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, ένα βακτήριο που είναι υπεύθυνο για την εμφάνιση του έλκους. Επίσης, μπορεί να βοηθήσει με τους σπασμούς λείων μυών που οφείλονται σε φλεγμονώδεις γαστρεντερικές παθήσεις.

6. Καρδιαγγειακή προστασία

Το τσάι χαμομηλιού αποτελεί πλούσια πηγή φλαβονοειδών αντιοξειδωτικών, που μπορεί να παίζουν ρόλο στη βελτίωση της καρδιακής υγείας. Ερευνητές έχουν εξετάσει την ικανότητα των φλαβονοειδών στη μείωση της  αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης, τα οποία αποτελούν δείκτες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις.

Δεν είναι τυχαίο ότι παραδοσιακά το χαμομήλι χρησιμοποιείται ως φυσικό ηρεμιστικό για την ταχυκαρδία, ενώ αρκετοί υποστηρίζουν πως ρίχνει την πίεση.

Σε μια μελέτη με 64 διαβητικούς ασθενείς, παρατηρήθηκε ότι εκείνοι που κατανάλωναν τσάι χαμομηλιού με τα γεύματα εμφάνισαν σημαντικές βελτιώσεις στα επίπεδα συνολικής χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων, και LDL χοληστερόλης (γνωστή ως “κακή” χοληστερόλη), σε σύγκριση με όσους δεν έπιναν το τσάι. Παρόλα αυτά, περαιτέρω έρευνα απαιτείται για να επιβεβαιωθεί ο ρόλος του στην υγεία της καρδιάς.

7. Στοματική Υγιεινή

Χάρη στις αντιβακτηριακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του χαμομηλιού, τα προϊόντα στοματικής υγιεινής που το περιέχουν, έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν σημαντικά την ουλίτιδα και την πλάκα, ενώ συχνά θα το συναντήσουμε σε γέλες για στοματίτιδα.

8. Δερματικές Παθήσεις και Χαμομήλι

Ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι προϊόντα που περιέχουν χαμομήλι μπορούν να συμβάλλουν στη θεραπεία διαφόρων δερματικών προβλημάτων, όπως η ακμή, η αναδόμηση του ευαίσθητου δέρματος, και η μείωση της αφυδάτωσης του δέρματος. Αυτό οφείλεται, πιθανότατα, στις αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές, και ανακουφιστικές ιδιότητες του χαμομηλιού.

Τα καλλυντικά προϊόντα με χαμομήλι, όπως, λοσιόν, κρέμες  και σαπούνια, έχουν αναφερθεί ότι προσφέρουν ενυδάτωση και μπορούν να είναι χρήσιμα για τη μείωση της φλεγμονής του δέρματος.

Συνεπώς, η χρήση χαμομηλιού επεκτείνεται και σε διάφορα προϊόντα φροντίδας όπως:

• Σαμπουάν με χαμομήλι: Σαμπουάν που περιέχουν χαμομήλι μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση στο τριχωτό της κεφαλής και να ευνοούν την υγεία των μαλλιών
• Μωρομάντηλα και Βρεφικά Προϊόντα: Ειδικά σχεδιασμένα μωρομάντηλα και προϊόντα φροντίδας για βρέφη που περιέχουν χαμομήλι ενδείκνυνται για το ευαίσθητο δέρμα των μωρών
• Κολπικές πλύσεις με χαμομήλι: Προϊόντα για κολπική πλύση με χαμομήλι μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση από κνησμό και ερεθισμούς και έχουν  αντιμικροβιακή δράση για την ευαίσθητη περιοχή
• Προϊόντα για Ευαίσθητα Δέρματα: Κρέμες, λοσιόν, μαντηλάκια για καθαρισμό οφθαλμών και βλεφάρων, σαπούνια για ευαίσθητα δέρματα κ.ά. που περιέχουν χαμομήλι μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του ερεθισμού, στην ενυδάτωση και στη διατήρηση μιας υγιούς επιδερμίδας.

Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να πραγματοποιείται μια μικρή δοκιμή σε κάποιο σημείο (π.χ. εσωτερικό του καρπού), πριν την εφαρμογή σε μεγαλύτερη περιοχή, προκειμένου να ελεγχθούν πιθανές ανεπιθύμητες αντιδράσεις, ειδικά σε ευαίσθητα δέρματα.

9. Συμπτώματα Εμμηνορροϊκής Ρύσεως και Χαμομήλι

Το 2019, ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το χαμομήλι διαθέτει αντιφλεγμονώδεις, αντισπασμωδικές, ηρεμιστικές και αγχολυτικές ιδιότητες που μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση από το άγχος και τη δυσφορία που σχετίζεται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο(PMS).

Αυτό υποδηλώνει ότι η χρήση του χαμομηλιού μπορεί να είναι επωφελής για γυναίκες που αντιμετωπίζουν συμπτώματα PMS, περιλαμβανομένων των διακυμάνσεων της διάθεσης, του άγχους και των κοιλιακών πόνων.

10. Ανακουφίζει από δυσκοιλιότητα

Το χαμομήλι μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση συσπάσεων στο πεπτικό σύστημα, να μειώσει πιθανόν την καούρα και να έχει ευεργετική επίδραση σε προβλήματα του εντέρου, όπως η δυσκοιλιότητα. Σε πρόσφατες μικρές μελέτες, με την κατανάλωση εκχυλίσματος χαμομηλιού, παρατηρήθηκε ανακούφιση από τους συμμετέχοντες. Γενικά, μειώνει τις φλεγμονές και τις κράμπες στο έντερο, βοηθώντας έτσι στην καλύτερη κινητικότητά του.

11. Μείωση συμπτωμάτων ουρολοίμωξης

Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού θεωρούνται από τα πιο συνηθισμένα είδη βακτηριακών λοιμώξεων παγκοσμίως. Το τσάι χαμομηλιού χρησιμοποιείται ως θεραπευτικό βότανο σε αρκετές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένου της ουρολοίμωξης.

Έχει διαπιστωθεί ότι, παρουσιάζει μια ήπια διουρητική δράση και παρέχει ενώσεις με αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριακές ιδιότητες. Με αυτά τα χαρακτηριστικά, υποστηρίζεται ότι το χαμομήλι μπορεί να βοηθήσει στην υποτροπή της φλεγμονής, στην αναστολή βακτηριακής ανάπτυξης και στην έκπλυση της ευαίσθητης περιοχής.

12. Καταπραΰνει τη γαστρεντερίτιδα

Τα κύρια συμπτώματα γαστρεντερίτιδας είναι ο εμετός και η διάρροια.  Συχνά, το χαμομήλιχρησιμοποιείται για να χαλαρώσει τους πεπτικούς μύες και να ανακουφίσει από γαστρεντερικά προβλήματα όπως δυσπεψία, ναυτία, αέρια κ.λπ..

Έρευνα σε ζωικά μοντέλα έδειξε ότι το εκχύλισμα χαμομηλιού βοηθούσε στη πρόληψη της διάρροιας. Πιθανώς, το χαμομήλι μπορεί να βοηθήσει στη γαστρεντερίτιδα, αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να εξακριβωθεί η δράση του.

Μπορώ να πίνω χαμομήλι κάθε μέρα;

Θεωρείται ασφαλές το να πίνετε καθημερινά 1-2 φλιτζάνια τσαγιού χαμομηλιού. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα μπορείτε να καταναλώνετε έως και 5 φλιτζάνια τσάι χαμομήλι καθημερινά.

Πόση ώρα βράζουμε το χαμομήλι;

• Βράζετε 3-5 λεπτά
• Εναλλακτικά το αφήνετε σκεπασμένο σε νερό που έχει ήδη βράσει για 10-15 λεπτά.

Παρενέργειες

Η κατανάλωση χαμομηλιού θεωρείται γενικά ασφαλής, όταν χρησιμοποιείται για σύντομα χρονικά διαστήματα.

Παρόλο που δεν είναι γνωστές όλες οι πιθανές παρενέργειες,  διακόψτε τη χρήση του και επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας, εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα εξής σημάδια αλλεργικής αντίδρασης μετά την κατανάλωσή του ή την εφαρμογή του στο δέρμα:

• κνησμό
• δυσκολία στην αναπνοή
• πρήξιμο στο πρόσωπο, τα χείλη, τη γλώσσα ή στο λαιμό
• ερυθρότητα και εξάνθημα

Συνήθεις παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν ήπιο δερματικό έκζεμα, απολέπιση ή κνησμό.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν θέλετε να καταναλώσετε χαμομήλι παράλληλα με αγωγή για[8]:

• γρήγορη έλευση ύπνου
• αντιμετώπιση πόνων
• άγχος, κατάθλιψη
• επιληπτικές κρίσεις
• άσθμα, αλλεργίες
• υπέρταση, καρδιαγγειακά, υψηλή χοληστερίνη
• καούρα ή ΓΟΠ
• ημικρανία
• στυτική δυσλειτουργία
• ψωρίαση, ρευματοειδή αρθρίτιδα
• ψυχιατρική διαταραχή
• διαβήτη
• οποιαδήποτε λοίμωξη
• αυτοάνοσα

Γιατί απαγορεύεται το χαμομήλι στα μωρά;

Το τσάι χαμομηλιού θεωρείται γενικά ασφαλές, αλλά δεν συνιστάται για βρέφη κάτω των 6 μηνών, καθώς μερικά μωρά μπορεί να είναι αλλεργικά σε αυτό. Επιπλέον, μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα, που ενδεχομένως να λαμβάνει ένα βρέφος.

Μπορείτε να τους δώσετε τσάι χαμομηλιού όταν εισάγετε άλλα υγρά στη διατροφή τους, όπως χυμό και νερό, δηλ. μετά την ηλικία των 6 μηνών.

Ακόμη, πρέπει να επιλέγετε φακελάκια τσαγιού για το μωρό σας, αντί να χρησιμοποιείτε άνθη και φύλλα χαμομηλιού, καθώς τα τελευταία μπορεί να μολυνθούν με βακτήρια Clostridium botulinum και να βλάψουν το μωρό.

Κατά την παρασκευή του ροφήματος, βράζετε νερό, βυθίζετε το φακελάκι τσαγιού για 10’ (ή σύμφωνα με τις οδηγίες) και αφήνετε να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου.

Είναι σημαντικό να μιλήσετε με το γιατρό σας πριν δοκιμάσετε οποιοδήποτε φυτικό ή βοτανικό σκεύασμα στο μωρό σας.

Συμπέρασμα

Το χαμομήλι είναι πλούσιο σε ορισμένα ισχυρά αντιοξειδωτικά συστατικά, και μπορεί να έχει ποικίλα οφέλη για την υγεία, αλλά και την περιποίησή μας. Σίγουρα αξίζει να το συμπεριλάβετε στη καθημερινότητα σας είτε ως καλλυντικό προϊόν είτε ως μέρος της διατροφής σας.

Πηγή: vita4you.gr

Διαβάστε επίσης:

Φάρμακα: Γιατί αδειάζουν πάλι τα ράφια των φαρμακείων

Παγώνη για μηνιγγίτιδα: Έγκαιρη μεταφορά των παιδιών στα νοσοκομεία, για να μην υπάρξουν επιπλοκές

Κατάθλιψη: Αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο