Σάββατο 18 Ιανουαρίου σήμερα και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει τον Άγιο Αθανάσιο τον Μέγα, πολιούχο Διδυμοτείχου, Αμφιλοχίας, Ιστιαίας και Αμαλιάδας.

Σύμφωνα με το εορτολόγιο, γιορτάζουν επίσης:

Άγιος Κύριλλος ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας
Αγία Θεοδούλη και οι συν αυτή Μάρτυρες Ευάγριος, Μακάριος, Ελλάδιος ο Κομενταρήσιος και Βοηθός
Ο Άγιος Μάξιμος ο Επίσκοπος Ουγγροβλαχίας
Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας

Γεννήθηκε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Οι γονείς του ήταν Χριστιανοί και από μικρή ηλικία έδειξε την κλίση του, αφού παρίστανε τον ιερέα που βάπτιζε τους πιστούς (φίλους του). Από τα συγγράμματα του και τις περιγραφές του Γρηγορίου Θεολόγου, συμπεραίνουμε ότι ανατράφηκε θεολογικά. Μεγάλη επίδραση για τη διαμόρφωση του ήθους του και της πορείας του συνέβαλε η γνωριμία του με τον Μέγα Αντώνιο, του οποίου και συνέγραψε τον «Βίο και Πολιτεία».

Αποτελεί έναν από τους τέσσερις Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας που φέρουν τον τίτλο «Μέγας», μαζί με τους Βασίλειο, Φώτιο και Αντώνιο. Αποκαλείται και «στύλος της ορθοδοξίας», καθώς διετέλεσε Επίσκοπος για 46 έτη, εκ των οποίων τα 17 τα πέρασε στην εξορία.

Χειροτονήθηκε σε ηλικία 33 ετών, στις 8 Ιουλίου του 328 μ.Χ. Μετά την εκλογή του, άρχισε σημαντικό ποιμαντικό έργο, μελέτησε τις ανάγκες των μοναχών, κληρικών και λαϊκών για την καλύτερη δυνατή συμβίωση και εναρμόνιση των ρόλων τους στο εκκλησιαστικό πλαίσιο. Επίσης ανέπτυξε έντονη αντιαιρετική δράση, με κύριο στόχο τη διάδοση του «ορθού» δόγματος της ομοουσιότητας του Πατρός και του Υιού. Υπήρξε και προεξάρχων μεγάλου φιλανθρωπικού έργου στην περιοχή της Αλεξάνδρειας.

Οι εξορίες

Μετά την καταδίκη του από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο, ο Άρειος δεν συμμορφώθηκε προς τις αποφάσεις της. Μολονότι καθαιρέθηκε και εξορίστηκε, δεν μετανόησε. Την ομολογία της πίστεως του Αρείου, η οποία απέφευγε τα ακραία στοιχεία που είχε εκφράσει προ της συνόδου, την έκανε δεκτή και ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, επηρεασμένος από τον Ευσέβιο Νικομήδειας, με αποτέλεσμα να διατάξει ο Άρειος να γίνει δεκτός στην εκκλησιαστική κοινωνία. Ο Αθανάσιος εναντιώθηκε, διότι ερχόταν σε σύγκρουση με τα επιχειρήματα και τις αποφάσεις της Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας.

Αυτό είχε αποτέλεσμα τη μήνη των «αρειανιστών» επισκόπων, οι οποίοι βρήκαν την ευκαιρία να εκδιώξουν τον Αθανάσιο λόγω της μαχητικότητας και της αποτελεσματικότητάς του. Οι επίσκοποι που συντάχθηκαν με τις θέσεις του Αρείου συνασπίστηκαν με άλλους επισκόπους, στέλνοντας αντιπροσωπεία στον Αυτοκράτορα, κατηγορώντας τον Αθανάσιο για επιβολή φόρων υπέρ της Εκκλησίας, για μαγεία και πορνεία.

Ο Αθανάσιος εξορίστηκε στην πόλη Τριρ της σημερινής Γερμανίας. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου το 337 μ.Χ., ο Αθανάσιος και άλλοι εξόριστοι επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια όπου έγινε δεκτός με χαρά από τον λαό.

Το 356 μ.Χ., οι Αρειανοί επίσκοποι, εκμεταλλευόμενοι την ευκαιρία, καθαίρεσαν τον Αθανάσιο και έστειλαν στρατιωτικό άγημα για να τον εξοντώσουν. Μετά τον θάνατο του Ιουλιανού, ο Αθανάσιος συνέχισε το έργο του, παρά τις δυσκολίες.

Σε ποιους λέμε «χρόνια πολλά»

Την ονομαστική τους εορτή έχουν οι:

Αθανάσιος, Θανάσης, Νάσος, Σάκης, Θάνος, Σούλης, Αθανασία, Νάσια, Νάνσυ, Σούλα
Κύριλλος, Κυριλλία, Κυρίλλα, Κυρίλλη
Θεοδουλία, Θεοδούλα, Θεόδουλη, Θεοδούλη, Θεώνη, Θεόδουλος, Θεοδούλιος, Θεοδούλης