Eurostat: Πάνω από 5.000 νέοι ηλικίας 15–29 ετών έβαλαν τέλος στη ζωή τους – Η ψυχική υγεία παραμένει σιωπηρή πανδημία

Η αυτοκτονία εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις πιο επώδυνες και σιωπηρές πραγματικότητες της σύγχρονης Ευρώπης

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2022, περισσότεροι από 5.000 νέοι ηλικίας 15 έως 29 ετών έθεσαν τέλος στη ζωή τους – αριθμός που αντιστοιχεί σε έναν στους έξι θανάτους στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα.Παρά τη σταδιακή μείωση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, η αυτοκτονία παραμένει η δεύτερη αιτία θανάτου για τους νέους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τα τροχαία δυστυχήματα.

Τα ευρωπαϊκά δεδομένα

Η ανάλυση της Eurostat αποτυπώνει έντονες διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ:

• Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στις χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης,
• ενώ τα χαμηλότερα καταγράφονται στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο, όπου οι δείκτες ψυχικής υγείας παραμένουν πιο σταθεροί.

Συνολικά, οι άνδρες νέοι αποτελούν το 75% των θυμάτων αυτοκτονίας, γεγονός που δείχνει πως τα ζητήματα ψυχικής ανθεκτικότητας και συναισθηματικής έκφρασης παραμένουν έντονα έμφυλα.

Η εικόνα στην Ελλάδα

Η Ελλάδα βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις της ΕΕ σε ποσοστά αυτοκτονιών στους νέους, ωστόσο οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτό δεν σημαίνει απουσία προβλήματος.
Αντίθετα, παρατηρείται αύξηση των περιστατικών αυτοτραυματισμού, κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών σε εφήβους και νέους ενήλικες, ειδικά μετά την πανδημία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ανήλικος γιος βουλευτή του ΠΑΣΟΚ συνελήφθη μετά από καταδίωξη

Όπως αναφέρουν ψυχολόγοι, η πίεση για επιτυχία, η αβεβαιότητα, οι οικονομικές δυσκολίες και η υπερβολική έκθεση στα κοινωνικά δίκτυα επιβαρύνουν σημαντικά την ψυχική υγεία των νέων.

Η ανάγκη για πρόληψη και στήριξη

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η πρόληψη της αυτοκτονίας δεν είναι μόνο ιατρικό, αλλά κυρίως κοινωνικό ζήτημα.
Απαιτείται προσβάσιμη ψυχολογική υποστήριξη, εκπαίδευση στη διαχείριση του άγχους και ενίσχυση των κοινωνικών δεσμών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει νέο Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία, με στόχο τη δημιουργία δικτύου πρόληψης και ενημέρωσης σε όλα τα κράτη-μέλη έως το 2027.

Πιο συγκεκριμένα, το 2022, 5.017 άτομα ηλικίας 15 έως 29 ετών πέθαναν λόγω εκούσιου αυτοτραυματισμού. Πρόκειται για μείωση της τάξης του 20% σε σχέση με το 2011, ωστόσο η αυτοκτονία παραμένει η δεύτερη αιτία θανάτου στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, αμέσως μετά τα ατυχήματα.

Μάλιστα, περισσότεροι από 1 στους 6 θανάτους νέων καταγράφηκαν ως αυτοκτονία, την ίδια στιγμή που στον γενικό πληθυσμό το ποσοστό δεν ξεπερνά τον 1 στους 100.

Ταυτόχρονα, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι νεαροί ενήλικες στις ηλικίες 25-29 ετών αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο, με 8,3 θανάτους ανά 100.000 άτομα. Ακολουθούν οι 20-24 ετών με 7,7 θανάτους και οι 15-19 ετών με 4,4. Παρά την ανησυχητική εικόνα, η πορεία από το 2011 είναι πτωτική: στην ομάδα 25-29 ετών σημειώθηκε μείωση κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες, στους 20-24 κατά 1,1 και στους εφήβους 15-19 κατά 0,4.

Στο σύνολο του πληθυσμού (όλων των ηλικιών), η αυτοκτονία ευθύνεται για 49.042 θανάτους για το 2022. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε τυποποιημένο ποσοστό 10,6 θανάτων ανά 100.000 κατοίκους. Σε σχέση με το 2021, αυξήθηκαν κατά 1.696, αλλά σε σύγκριση με το 2011 παρατηρείται μείωση 10%. Τότε, το αντίστοιχο ποσοστό ανερχόταν σε 12,4 θανάτους ανά 100.000 άτομα.

Οι διαφορές ανάμεσα στα κράτη-μέλη είναι ιδιαίτερα έντονες. Η Σλοβενία κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό θανάτων από αυτοκτονία (18,3 ανά 100.000), ακολουθούμενη από τη Λιθουανία (18,2), την Ουγγαρία (16,7) και το Βέλγιο (15,4).

Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Κύπρο (4,1), στην Ελλάδα (4,6) και στη Μάλτα (5,2).

Η εικόνα αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση των πολιτικών πρόληψης, ιδιαίτερα για τις νεότερες ηλικίες. Η ψυχική υγεία παραμένει κρίσιμος παράγοντας δημόσιας υγείας και απαιτεί έγκαιρες παρεμβάσεις, ενημέρωση και στήριξη σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.

Τα στοιχεία με μια ματιά

• Νέοι 15-29 ετών: 5.017 θάνατοι το 2022 (μείωση 20% σε σχέση με το 2011).
• Κατά ηλικιακή ομάδα: 25-29 ετών (8,3 θάνατοι/100.000), 20-24 ετών (7,7/100.000), 15-19 ετών (4,4/100.000)
• 49.042 θάνατοι σημειώθηκαν συνολικά το 2022 (10,6/100.000).
• Χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά: Σλοβενία (18,3), Λιθουανία (18,2), Ουγγαρία (16,7), Βέλγιο (15,4).
• Χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά: Κύπρος (4,1), Ελλάδα (4,6), Μάλτα (5,2).

Πηγή: Eurostat – ygeiamou.gr