Τα Κρητικά γλέντια μέσα από τα «μάτια» των καλλιτεχνών – Κόκκινος, Ζωγραφάκης, Κουνάλης και Καλλέργης μιλούν στο Cretaone (βιντεο, φωτο)

Υπάρχει όμως και μια αρνητική «νότα» που «κλείνει» εκατοντάδες σπίτια καθημερινά και ονομάζεται αλκοόλ

Καλοκαίρι στην Κρήτη χωρίς γλέντι γίνεται; O  χορός, η αυθεντική μουσική, τα πανηγύρια, αποτελούν σημαντικό στοιχείο της κουλτούρας, των παραδόσεων μας και «πυλώνας» εξέλιξης του Κρητικού πολιτισμού. Τι και αν είσαι επισκέπτης ή ντόπιος; Στα παραδοσιακά Κρητικά γλέντια είσαι πάντοτε καλοδεχούμενος . Θα σε υποδεχθούν θερμά θα γίνεις ένα με τον υπόλοιπο κόσμο  και θα το χαρείς με τη ψυχή σου γιατί η συμμετοχή αποτελεί και προσωπική τιμή…

Από κάθε μεριά του νησιού, από τα ορεινά χωριά έως τις παραθαλάσσιες πόλεις, τα κρητικά γλέντια αποτέλεσαν και φέτος, για μια ακόμα χρονιά, αναπόσπαστο «κομμάτι» της καλοκαιρινής ζωής. Η Κρήτη είναι ένας παγκοσμίως τουριστικός προορισμός, που προσελκύει κάθε χρόνο εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Τι είναι όμως αυτό που την κάνει τόσο μοναδική; Μήπως είναι η «μαγεία» των Κρητικών ή μήπως η μουσική της; Ίσως είναι και τα δύο μαζί.

Για έναν απλό επισκέπτη, τα γλέντια δίνουν κάτι παραπάνω από ψυχαγωγία, μια επαφή με τον πολιτισμό και την καθημερινότητα των ανθρώπων της Κρήτης.

Tι είναι αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστά τα γλέντια της Κρήτης; Πως φαίνεται από την «ματιά» των Κρητικών τραγουδιστών; Αντώνης Κόκκινος, Δημήτρης Ζωγραφάκης, Μιχάλης Κουνάλης, Λευτέρης Καλλέργης μιλούν και εξιστορούν προσωπικά βιώματα και εμπειρίες στο Cretaone.gr.

Υπάρχει όμως και μια «αρνητική νότα» που «κλείνει» εκατοντάδες σπίτια καθημερινά και ονομάζεται αλκοόλ. Δυστυχώς παρέα, μουσική και αλκοόλ από πολλούς θεωρείται κοινός παρονομαστής. Υπάρχει μέτρο; Και αν δεν υπάρχει πως θα αντιμετωπιστεί; Τα τελευταία χρόνια στην Κρήτη τα τροχαία δυστυχήματα μετά από γλέντια έχουν πάρει σημαντική αύξηση.

Αντώνης Κόκκινος: Όταν η κούπα ήρθε με drone!

Ο τραγουδιστής και λυράρης Αντώνης Κόκκινος είναι νέος σπουδαίος καλλιτέχνης με τεράστια έφεση στην παραδοσιακή μουσική της Κρήτης. Ο ίδιος μας περιγράφει από το δικό του μετερίζι τι κάνει τόσο αγαπητή την παράδοσή μας ακόμα και σε εμάς τους ίδιους ενώ περνά ένα δικό του μήνυμα σαν καλλιτέχνης για την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και την οδήγηση μετά από ένα γλέντι.

«Τα γλέντια έχουν σημαντική άνοδο και στο μέλλον θα έχουν και άλλη. Οι άνθρωποι μας αγαπούν και μας τιμάνε, και όσο υπάρχει αυτό εννοείται πως θα υπάρχει μεγάλη εξέλιξη. Όταν ένα γλέντι γίνεται από έναν πολιτιστικό σύλλογο, που συνήθως οι πολιτιστικοί σύλλογοι των χωριών διοργανώνουν κάποιες Κρητικές παραδοσιακές βραδιές γίνεται για να ενωθεί το χωριό τους και να επισκεφθούν τον τόπο τους οι ξένοι.

Κάποια μικρά χωριά που δεν τα γνωρίζει ο κόσμος, ένα γλέντι είναι μια ευκαιρία για την αναγνώρισή τους στον υπόλοιπο κόσμο ενώ θεωρείται πρωτόγνωρο για έναν καλλιτέχνη και για το ίδιο το χωριό να υπάρξει μια τέτοια βραδιά» αναφέρει ο Αντώνης Κόκκινος και συνεχίζει:

«Το δυνατό μας σημείο στην Κρήτη πιστεύω πως είναι η φιλοξενία, είμαστε από την φύση μας έτσι οι Κρητικοί. Οποιοσδήποτε έρθει στην Κρήτη θα τον υποδεχτούμε, θα τον καλοδεχτούμε και εννοείται πως θα έχει μια θέση στο τραπέζι μας να φάει να πιει, να χορέψει να ακούσει την γνήσια παραδοσιακή μουσική της Κρήτης και να περάσει όμορφα.

Όποιος και αν έρθει είτε δικός μας Κρητικός είτε από την υπόλοιπη Ελλάδα είτε και από άλλη χώρα σίγουρα θα περάσει καλά και θα ερωτευτεί την μουσική μας, την παράδοσή μας τον «κόσμο» μας που τραγουδά με την ψυχή του. Στα γλέντια συμβαίνουν μερικές φορές και αστεία πράγματα που γίνονται και για να περάσουμε καλά και εμείς αλλά και ο κόσμος που μας ακούει». 

«Για παράδειγμα παίζαμε σε ένα γλέντι στην Σαντορίνη και μου έφεραν την «κούπα» με το drone. Αυτό ήταν κάτι το πρωτότυπο, ο κόσμος γέλασε, πέρασε καλά, ίσως δεν είχαν δει ξανά κάτι παρόμοιο , ήταν μια πολύ ωραία στιγμή σε ένα γλέντι που ήταν σε άλλο τόπο και είχε μαζέψει πάνω από 2.500 χιλιάδες ανθρώπους» συμπληρώνει ο γνωστός λυράρης και καταλήγει: 

«Είναι ωραία τα γλέντια προβάλουν την παράδοση του τόπου μας, φέρνουν κόσμο, οι άνθρωποι διασκεδάζουν τρώνε πίνουν αλλά τα πάντα πρέπει να γίνονται με μέτρο κυρίως με το αλκοόλ. Ο κάθε ένας πρέπει να έχει το μέτρο του εαυτού του. Να πίνει με μέτρο και αν πιει λίγο παραπάνω καλό είναι να μην πιάσει τιμόνι μετά. Ας οδηγήσει κάποιος που δεν έχει πιει για να φτάσουν ασφαλείς σπίτι. Αλλά πιστεύω ότι ο κάθε ένας οφείλει να βάλει το μέτρο του».

Δημήτρης Ζωγραφάκης: «Μια φορά φεύγαμε από γλέντι και δεν μπορούσαμε να περπατήσουμε από τους κάλυκες των όπλων»

Αρνητικό φαινόμενο στα Κρητικά γλέντια είναι τα όπλα , οι μπαλωθιές και οι φασαρίες. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο συνδυασμός αλκοόλ και «σφαίρες» καταλήγουν σε σοβαρούς τραυματισμούς και τραγωδίες. Πως όμως το φαινόμενο αυτό θα καταπολεμηθεί και πως οι «σειρήνες» της βίας θα αποτελούν παρελθόν σε οποιαδήποτε βραδιά διασκέδασης στην Κρήτη. Ο Δημήτρης Ζωγραφάκης περνά το δικό του μήνυμα:

«Οι βραδιές μας έχουν πάει σε άλλο επίπεδο, έχουμε σημειώσει σημαντική άνοδο, έρχονται από παντού και ακούνε την μουσική μας και η μουσική μας είναι το βασικό μας «όπλο» για να αγαπήσει ο κόσμος την Κρήτης μας. Σε μια συναυλία του Παπακωσταντίνου μπορεί να μαζεύονται 2.000 άτομα και σε εμάς σε ένα γλέντι καθημερινό σε ένα μικρό χωριό να έχουμε 5.οοο ανθρώπους που δεν είναι και  όλοι κρητικοί. Είναι και η κουλτούρα μας τέτοια, οι μαζώξεις μας, οι παρέες μας, η φιλοξενίας μας κάτι που στην πάνω Ελλάδα δεν είναι τόσο συχνό και αυτό που έχουμε εμείς εδώ το «ζηλεύουν».

Σε ένα γλέντι ο κόσμος γίνεται «ένα» με τους καλλιτέχνες μια παρέα και για αυτό ξεχωρίζουμε. Όταν έρθει ένας «ξένος» θα τον κεράσουμε θα τον ανταμώσουμε, θα τον πιάσουμε να χορέψουμε, σίγουρα θα περάσει καλά. Η μουσική μας είναι «ξεφαντωτική» οπότε από μόνο του το κάτι μοναδικό. Ο κόσμος γλεντάει, χαίρεται και αυτό φαίνεται προς τα έξω.

Κακό είναι όμως και το φαινόμενο με το αλκοόλ. Το αλκοόλ είναι κακός σύμβουλος και πολλές φορές καταλήγει κακά, παραδείγματος χάρη σε ένα τροχαίο και πολλές φορές με πιστόλια και σφαίρες. Οι φασαρίες γίνονται μετά τις 5:00 π.μ. που όλοι έχουν πιει πολύ και δεν ελέγχουν τον εαυτό τους και από ένα άτομο μπορεί να καταλήξει να τσακώνεται όλο το γλέντι. Έχω δει και με όπλα πολλά σκηνικά αλλά όχι όπως παλιά γιατί πλέον στοιχίζει και πολύ οικονομικά και είναι και πιο δύσκολο να βρεις σφαίρες» μας λέει ο Δημήτρης Ζωγραφάκης και συνεχίζει:

Πηγή: pexels

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Νεκρός 14χρονος σε τροχαίο: Σε συγχωριανό του ανήκε το αγροτικό που οδηγούσε ο ανήλικος

«Κάποιοι που έχουν τα κρατάνε για μαγκιά αλλά αυτό δεν είναι μαγκιά.. Μια φορά φεύγαμε από γλέντι και δεν μπορούσαμε να περπατήσουμε από τους κάλυκες των όπλων που ήταν πεσμένοι στο πάτωμα. Δεν μπορούσαμε να πάρουμε τα ηχεία. Πήραμε από τους γείτονες σκούπες και παλάμες και ανοίγαμε δρομάκια για να περάσουμε.

Αυτό ήταν κάτι που μου έμεινε στο μυαλό. Τέλος πάντων υπάρχουν έλεγχοι και έχουνε κοπεί τα πολλά πολλά. Ο περισσότερος κόσμος είναι αμέτοχος σε αυτά τα πράγματα.

Εγώ είμαι θετικός στο να γίνονται έλεγχοι στους δρόμους από την τροχαία. Περιορίζουν λίγο τα πράγματα αν και το πρόβλημα υπάρχει αισθητά, πάλι γίνονται τροχαία και κυκλοφορούν στους δρόμους μεθυσμένοι. Επίσης το ωράριο βοηθάει πολύ, να τελειώνουν πιο νωρίς τα γλέντια. Γιατί αν ξεκινήσεις να πίνεις από την ώρα που ξεκινάει το γλέντι σίγουρα θα υπάρχει πρόβλημα. Το ωράριο μπορεί να προλάβει πολλά πράγματα».

Μιχάλης Κουνάλης: «Η χροιά της λύρας, του λαούτου στολίζουν τα τραγούδια μας, σε κάνουν να θες να τα ακούσεις»

Ο Μιχάλης Κουνάλης είναι πολλά χρόνια στο χώρο της Κρητικής μουσικής και ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στο είδος του. Ένας αγαπημένος καλλιτέχνης με «βαθιά» ριζωμένη την Κρήτη στην ψυχή του.

Το Cretaone.gr επικοινώνησε με τον Μιχάλη Κουνάλη και ο ίδιος μας περιγράφει τι αγαπούν τόσο στους Κρητικούς καλλιτέχνες Έλληνες και ξένοι και τους αποθεώνουν παγκοσμίως.

«Προχωράμε πολύ καλά! Έχουμε καταφέρει να φτάσουμε την μουσική της Κρήτης στα «ύψη». Ξεχωρίζουμε και αυτό μας πάει μπροστά. Πιστεύω πως το κύριο προτέρημά μας είναι η μουσική μας, το ύφος της που είναι «πυρίθειο», αυτό είναι που μας «απογειώνει».

Επίσης έχουν βγει πολλοί νέοι καλλιτέχνες, η μουσική μας δεν σταματάει να εξελίσσεται και η νεολαία ακολουθεί την νεολαία. Η χροιά της λύρας, του λαούτου στολίζουν τα τραγούδια μας, σε κάνουν να θες να τα ακούσεις. Ο στοίχος, η μαντινάδα, το δεκαπεντασύλλαβο σε συνδυασμό με την μελωδία κάνουν το τέλειο «πάντρεμα» ανυψώνοντας την Κρητική μουσική. Αυτό αγαπά ο κόσμος» εξηγεί ο ίδιος. 

Δεν παραλείπει να μιλήσει και για τις μαντινάδες. Όπως λέει:

«Σημαντικό ρόλο παίζουν όμως και οι μαντινάδες γιατί χωρίς μαντινάδα δεν υπάρχει η μουσική του τόπου μας. Δηλαδή μέσα σε μια μαντινάδα εκφράζεις συναίσθημα. Θα γράψεις για τον πόνο, την χαρά, την λύπη, θα μιλήσεις για την αγάπη, για τον έρωτα, για τον θάνατο και τον χωρισμό, θα μιλήσεις για όλα μέσα σε δυο δεκαπεντασύλλαβα. Οι άνθρωποι ταυτίζονται με αυτό τους αρέσει».

Λευτέρης Καλλέργης: «Τα χνώτα των νέων αναζητούν την παράδοση»

Ο Λευτέρης Καλλέργης είναι ένας από τους πιο σύγχρονους Κρητικούς καλλιτέχνες με μεγάλη πέραση και επιρροή στους νέους της Κρήτης και όχι μόνο. Τα τραγούδια του ακούγονται παντού με πλήθος κόσμου να τον αποθεώνει όταν «βαστά» την λύρα και τραγουδά με την ψυχή του. Του ζητήσαμε να μας πει δυο λόγια για την πολυσυζητημένη μουσική του νησιού μας ενώ ο ίδιος περνά το δικό του μήνυμα για το πως οι νέοι πρέπει να διαχειρίζονται το αλκοόλ όταν κρατάνε τιμόνι.

«Η Κρητική μουσική έχει πάρα πολύ πέραση η αλήθεια να λέγεται. Οι αποχές έχουν αλλάξει, τα χνώτα των νέων αναζητούν την παράδοση. Θέλουν να βγαίνουν έξω να ακούνε την ζωντανή μουσική. Παλιά πήγαιναν στα κλαμπ και τώρα αυτό περιορίζεται αρκετά. Προτιμούν να έρθουν να ακούσουν κάτι από τον τόπο τους, να χορέψουν με την παρέα τους να περάσουν καλά δηλαδή το θέλουν το αναζητούν αυτό.

Η μουσική ενώνει τους ανθρώπους και η δική μας και όλες όμως η ιδιαιτερότητα της δικής μας είναι ότι μπορείς να χορέψεις πιο «επαναστατικούς» χορούς, δηλαδή η μουσική της Κρήτης έχει μια αναπαράσταση μέσα της, είναι πιο ζωντανή με αποτέλεσμα να «αναζωπυρώνει» μνήμες από άλλες εποχές τις πιο παλιές» είναι τα λόγια του Λευτέρη Καλλέργη που στέλνει το δικό του μήνυμα:

«Είναι ωραίο να μαζεύονται οι άνθρωποι να γίνονται μια παρέα, να τρώνε, να πίνουν αλλά με μέτρο. Τουλάχιστον αυτός που οδηγεί να μην πίνει. Όλοι να περιορίζονται στο ποτό αλλά κυρίως αυτός που έχει το τιμόνι. Είτε είναι αγόρι είτε κορίτσι πρέπει να προσέχει, να υπάρχει ένα μέτρο. Αυτό θεωρώ είναι το ιδανικό για να αποφύγουμε τα χειρότερα».