Οδική ασφάλεια και περιβάλλον: Τα πολλαπλά οφέλη του νέου ΒΟΑΚ- Πόσο θα κοστίζει η διέλευση ανά χιλιόμετρο

Σήμερα, Παρασκευή 9 Μαΐου 2025 και ώρα 10:30 το πρωί «πέφτουν» οι υπογραφές της σύμβασης ανάμεσα στο ελληνικό δημόσιο και την ανάδοχο εταιρεία για την κατασκευή του τμήματος 157,5 χιλιομέτρων, Χανιά – Χερσόνησος (Ηράκλειο), του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης ΒΟΑΚ. Το «παρών» στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου θα δώσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ στο νησί βρίσκεται από χθες πολυμελές υπουργικό κλιμάκιο το οποίο μεταξύ άλλων ενημερώθηκε σχετικά με την πρόοδο των εργασιών σε τρία εργοτάξια κατασκευής του ΒΟΑΚ.

Αναμφίβολα ο νέος ΒΟΑΚ συνιστά ένα από τα εμβληματικά έργα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεσμευθεί να προχωρήσει, καθώς επίσης και μια σειρά έργων που αφορούν στην άρδευση του ανατολικού τμήματος της Κρήτης, διαχείρισης νερού, σχολικών υποδομών, φοιτητικών εστιών και της δικαιοσύνης, έργα υποδομών συνολικού προϋπολογισμού ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ.

Πρώτο στη λίστα έρχεται αναμφισβήτητα το έργο για την παραχώρηση του τμήματος του ΒΟΑΚ, Χανιά-Χερσόνησος (Ηράκλειο) που ανήκει στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, το οποίο με κόστος περίπου 2,5 δισ. ευρώ συνιστά το μεγαλύτερο νέο έργο υποδομής στην Κρήτη.

ΒΟΑΚ

Το έργο αφορά κλειστό αυτοκινητόδρομο στις προδιαγραφές του υπόλοιπου εθνικού δικτύου που θα εκτείνεται από το Ηράκλειο μέχρι τα Χανιά (157,5χλμ), εκ των οποίων τα 50,4 χλμ περίπου έχουν ήδη κατασκευαστεί με διατομή αυτοκινητοδρόμου και προβλέπεται η αναβάθμισή τους, ενώ υπάρχει δυνατότητα επέκτασης μέχρι την Κίσσαμο (άλλα 31χλμ) – δυνατότητα που όπως έχει δημοσιεύσει το cretaone.gr αναμένεται να ενεργοποιήσει άμεσα το Δημόσιο ως Σύμβαση Παραχώρησης.

Μαζί με τα τμήματα Χερσόνησος – Μάλια, Μάλια – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος (έργα ΣΔΙΤ), αποτελούν το συνολικό αντικείμενο της αναβάθμισης του ΒΟΑΚ σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά ρεύμα κατεύθυνσης, ΛΕΑ και ανισόπεδους κόμβους.

Κρήτη: Τα 7 μεγάλα «στοιχήματα» στο μέτωπο των υποδομών

Πιο ασφαλής, πιο σύγχρονος και με διόδια στο ύψος της υπόλοιπης Ελλάδας

Σύμφωνα με πληροφορίες του cretaone.gr περίπου τα 2/3 του έργου του ΒΟΑΚ είναι εντελώς νέα τμήματα, ενώ το 1/3 θα αφορά βελτιώσεις στην υφιστάμενη χάραξη, όπως παραδείγματος χάριν το υφιστάμενο τμήμα του ΒΟΑΚ που διέρχεται από τις πόλεις. Ο χρόνος κατασκευής είναι 5 έτη από την έναρξη της παραχώρησης (σ.σ. την ενεργοποίηση και όχι την υπογραφή) και παρατάσεις είναι δυνατές μόνο για καθυστερήσεις για θέματα που ευθύνεται το Δημόσιο (απαλλοτριώσεις, αρχαιολογικά ευρήματα, αδειοδότηση).

Χρηματοδότηση κυρίως από δάνεια, μειωμένο κόστος διοδίων

Αξίζει να σημειωθεί πως το μεγαλύτερο μέρος του έργου ύψους 2,5 δισ. ευρώ έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τις τράπεζες. Πιο συγκεκριμένα Όπως σημειώνουν τραπεζικές πηγές στο cretaone.gr, το έργο θα χρηματοδοτηθεί από χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου (κονδύλια του ΤΑΑ) κατά το 1/3 περίπου και κατά τα λοιπά 2/3 κατά 80% από δάνεια των Eurobank, Alpha Bank, ΕΤΕ και Πειραιώς και κατά 20% από κεφάλαια του επενδυτή.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του cretaone.gr θα επιβληθούν διόδια €5,3 cent / χλμ (τιμές 2022) – σε κάθε τμήμα που ολοκληρώνεται και παραδίδεται στην κυκλοφορία. Το ύψος των διοδίων (ανά χλμ) θα είναι ίσο με αυτό που ισχύει στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Οδική ασφάλεια και περιβάλλον: Τα πολλαπλά οφέλη του νέου άξονα

«Η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός τμημάτων του ΒΟΑΚ κρίνονται αναγκαία καθώς στον εν λόγω οδικό άξονα έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια υψηλός αριθμός ατυχημάτων με ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις όπως μεγάλο ποσοστό νεκρών και βαριά τραυματιών», υπογραμμίζουν στο cretaone.gr πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Μεταξύ άλλων, στα αναμενόμενα οφέλη του νέου έργου προβλέπεται η μείωση των οδικών ατυχημάτων και βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας, η μείωση του χρόνου μετακίνησης, η άρση των εμποδίων στην κινητικότητα ανθρώπων και αγαθών, η μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων, καθώς επίσης και η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των οδικών μεταφορών.

«Το έργο επελέγη ως Στρατηγικής Σημασίας στο Πρόγραμμα Μεταφορές 2021-27 επειδή αποτελεί: Έργο με σημαντική συμβολή στην απασχόληση, την ανάπτυξη και την συνοχή, εργο σημαντικό για την εθνική, περιφερειακή και τοπική οικονομία και εμβληματικό έργο λόγω μεγέθους/συμμετοχής στο Πρόγραμμα», προσθέτουν πηγές του υπουργείου.

«Χερσόνησος – Νεάπολη, με Σ.Δ.Ι.Τ.»

Εκτός από το τμήμα Χανιά – Χερσόνησος, το δεύτερο μεγαλύτερο έργο είναι η εκτέλεση του έργου «Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης – Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του τμήματος “Χερσόνησος – Νεάπολη” με Σ.Δ.Ι.Τ.».

Ειδικότερα, το φυσικό αντικείμενο της Σύμβασης Σύμπραξης αφορά στην ολοκλήρωση του τμήματος «Χερσόνησος – Νεάπολη» του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.), συνολικού μήκους 22,5 χιλιομέτρων, το οποίο έχει αρχή την Χερσόνησο και φθάνει μέχρι την Νεάπολη. Περιλαμβάνει δε τα ακόλουθα διακριτά τμήματα:

«Χερσόνησος – Μάλια» (μήκους 9,3 χιλιομέτρων)
«Μάλια – Νεάπολη» (μήκους 13,2 χιλιομέτρων)

Στις 21.04.2023 υπεγράφη η σύμβασης σύμπραξης και το έργο βρίσκεται σε κατασκευαστική περίοδο.

Τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη στις Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου και Λασιθίου: Πρόκειται για έργο ΣΔΙΤ με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αντικείμενο του έργου είναι η μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του οδικού τμήματος, συνολικού μήκους 22,5 χλμ. και ειδικότερα στα τμήματα Χερσόνησος – Μάλια και Μάλια – Νεάπολη, στο συνοδό παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο εξυπηρέτησης, μήκους περίπου 9,65 χλμ.

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 188,65 εκ. ευρώ πλέον ΦΠΑ σε όρους Καθαρής Παρούσας Αξίας με παράλληλη συμμετοχή του Δημοσίου στη χρηματοδότηση κατασκευής του έργου που ανέρχεται στα 90 εκ. ευρώ. Η συνολική διάρκεια της σύμβασης είναι 30 έτη (4 έτη περίοδος κατασκευής και 26 έτη περίοδος λειτουργίας). Αναθέτουσα Αρχή είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και ανάδοχος του έργου η ένωση εταιρειών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ – ΑΚΤOR Group of Companies. Η υλοποίηση του έργου θα καλυφθεί από ίδια και δανειακά κεφάλαια του ιδιώτη-αναδόχου ενώ τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τα οποία συμμετέχουν στη χρηματοδότηση είναι η Eurobank και η Alpha Bank.

ΒΟΑΚ

Τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου: Πρόκειται για δημόσιο έργο το οποίο έχει ενταχθεί εξ ολοκλήρου στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με αντικείμενο τη βελτίωση – διαπλάτυνση του υφιστάμενου τμήματος με δυο λωρίδες κυκλοφορίας και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση, διαχωρισμένου οδοστρώματος κυκλοφορίας, συνολικού πλάτους 22,25 μ. και μήκους περίπου 14,5 χλμ.

Δέσμευση για χρηματοδότηση μέχρι την Παχειά Άμμο

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως 0 Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, κατά την τοποθέτησή του στο αναπτυξιακό Συνέδριο που έγινε χθες στο Επιμελητήριο Λασιθίου, παρουσία υπουργών και κυβερνητικών στελεχών, χαρακτήρισε θετική εξέλιξη την αναφορά του υπουργού Υποδομών για την χρηματοδότηση των έργων μέχρι την Παχειά Άμμο, όπως και τη χρηματοδότηση των μελετών μέχρι τη Σητεία, επαναλαμβάνοντας το πάγιο αίτημα της κοινωνίας της Σητείας αλλά και του Λασιθίου και της Κρήτης για ένα δρόμο που ενώνει την Κρήτη. Απευθυνόμενος προς τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Θανάση Κοντογεώργη, αναφέρθηκε στην ανάγκη να ικανοποιηθεί το αίτημα για τον μεγάλο ΒΟΑΚ. «Θέλω να παρακαλέσω η αγωνία των ανθρώπων της Σητείας ν’ ακουστεί γιατί για όλους εμάς, Βόρειος Οδικός Άξονας νοείται από την Κίσσαμο μέχρι τη Σητεία», είπε, καταχειροκροτούμενος από τους παριστάμενους στην εκδήλωση.

ΒΟΑΚ