Γιατί οι άνδρες πρέπει να προσέχουν τις ενοχλήσεις χαμηλά στην κοιλιά

Μια αγνοημένη πηγή ταλαιπωρίας

Όταν διένυε τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας των τριάντα του, ο Τσαντ Γούνταρντ περνούσε ώρες κάνοντας ποδήλατο στη Νέα Υόρκη, προπονούμενος για ένα τρίαθλο Ironman (ΣτΜ.: Πρόκειται για μία από τις πιο απαιτητικές μορφές αγώνων αντοχής στον κόσμο). Την ίδια, περίπου, περίοδο άρχισε να πονάει στην περιοχή της πυέλου του και να παρουσιάζει στυτική δυσλειτουργία. Δεν του πέρασε στιγμή από το μυαλό ότι η αιτία αυτών των προβλημάτων θα μπορούσε να είναι οι προπονήσεις του.

Ο Γούνταρντ, που σήμερα είναι επίκουρος καθηγητής φυσικοθεραπείας στο Hunter College, τότε εργαζόταν ήδη αρκετά χρόνια ως φυσικοθεραπευτής. Ωστόσο, μόνο όταν ένας ουρολόγος τον ρώτησε αν κουράρει άντρες με δυσλειτουργία πυελικού εδάφους, άρχισε να αποκτάει σοβαρές γνώσεις γύρω από το πυελικό έδαφος, έναν όρο-ομπρέλα για αυτόν τον «σχηματισμό» από μύες, συνδέσμους και νεύρα στη βάση του κορμού μας, που στηρίζει την ουροδόχο κύστη, το έντερο και τα αναπαραγωγικά μας όργανα.

Όταν το πυελικό έδαφος είτε χαλαρώνει είτε σφίγγει υπερβολικά, στους άντρες, μπορεί να προκαλέσει ακράτεια, στυτική δυσλειτουργία και πόνο στο όσχεο, στον πρωκτό ή στη βουβωνική χώρα.

Ο Γούνταρντ, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, είχε μάθει κάποια πράγματα για το πυελικό έδαφος αλλά δεν είχε ιδέα του τι ήταν η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους.

Στα περισσότερα εκπαιδευτικά προγράμματα φυσικοθεραπείας, η θεραπεία του πυελικού εδάφους δεν διδάσκεται αναλυτικά. Γι’ αυτό και ο Γούνταρντ χρειάστηκε να αναζητήσει εξειδικευμένα σεμινάρια μετεκπαίδευσης πάνω στο πυελικό έδαφος, κάτι που τον οδήγησε στο να ανακαλύψει ότι έπασχε και ο ίδιος από δυσλειτουργία πυελικού εδάφους.

Αφού κατάφερε να αντιμετωπίσει με επιτυχία τα δικά του προβλήματα χρησιμοποιώντας τις ασκήσεις που μάθαινε, αφιέρωσε την καριέρα του στην παροχή βοήθειας σε άλλους άντρες. Μετά τη θεραπεία «μπορούν να ζήσουν ξανά τη ζωή τους», λέει σήμερα, που έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια από τότε.

Μια αγνοημένη πηγή ταλαιπωρίας

Τα τελευταία χρόνια, η υγεία του γυναικείου πυελικού εδάφους έχει έρθει στο προσκήνιο, χάρη στις ακτιβίστριες που μάχονται για την υγεία των γυναικών, τον ακτιβισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την άνοδο μιας «οικοτεχνίας» εταιρειών τηλεϊατρικής και προϊόντων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του πυελικού εδάφους. Η υγεία του αντρικού πυελικού εδάφους, όμως, παραμένει σε μεγάλο βαθμό αγνοημένη από τους επαγγελματίες υγείας. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, έως και ένας στους έξι άντρες μπορεί να πάσχει από κάποια διαταραχή του πυελικού εδάφους. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί άντρες δεν γνωρίζουν καν ότι έχουν πυελικό έδαφος, κατά πώς δήλωσαν πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης στους New York Times.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι προβλήματα όπως η ακράτεια, η στυτική δυσλειτουργία και ο χρόνιος πόνος «μπορούν να μιμηθούν πολλές άλλες παθήσεις», όπως τις λοιμώξεις του προστάτη, κάποια σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ακόμα και καρκίνους, δηλώνει ο Δρ Αμίν Χεράτι, επίκουρος καθηγητής ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς.

Ωστόσο, έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου, εν μέρει χάρη στην καλύτερη κατανόηση που, πλέον, έχουμε γύρω από τη γυναικεία πυελική υγεία, κατά πώς σημειώνουν οι ειδικοί. Τον Απρίλιο, η Αμερικανική Ουρολογική Εταιρεία δημοσίευσε νέες κατευθυντήριες οδηγίες, με τις οποίες κάλεσε τους επαγγελματίες υγείας να είναι πιο καλά ενημερωμένοι για τη δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους στους άντρες και να παραπέμπουν, όσους ασθενείς τους το χρειάζονται, σε φυσικοθεραπευτές πυελικού εδάφους.

Πλέον, ένα μικρό αλλά αυξανόμενο σύνολο επιστημονικών ερευνών κάνει ορατή τη συχνότητα αυτών των προβλημάτων υγείας ανάμεσα στον αντρικό πληθυσμό και μας προσφέρει χειροπιαστά στοιχεία όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της φυσικοθεραπείας.

«Οι άντρες συνεχίζουν να συνδέουν ένα μεγάλο κομμάτι της αυτοεκτίμησής τους με την περιοχή της πυέλου τους», λέει ο Τζέικομπ Μπαρθόλομι, φυσικοθεραπευτής πυελικού εδάφους που δραστηριοποιείται στο Σιάτλ. Πολύ συχνά, αν πονάνε ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες που αφορούν βασικές λειτουργίες γύρω από τις συνήθειες της τουαλέτας ή το σεξ, προσθέτει, «αισθάνονται αποτυχημένοι». Ελπίζει οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες να συμβάλουν στη μείωση του αισθήματος ντροπής και να κάνουν πιο εύκολο στους άντρες το να αναζητήσουν βοήθεια.

Τι προκαλεί τη δυσλειτουργία

Οι διαταραχές του πυελικού εδάφους εμφανίζονται συνήθως όταν οι μύες της πυέλου είτε σφίγγουν υπερβολικά, είτε χαλαρώνουν υπερβολικά. Γενικά, οι άντρες είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα λόγω υπερβολικά σφιγμένου πυελικού εδάφους, βιώνοντας καταστάσεις κατά τις οποίες οι μύες τους βρίσκονται σε σχεδόν μόνιμη σύσπαση, λέει η Κίμπερλι Σάλιβαν, επικεφαλής των κλινικών του παρόχου υγειονομικής περίθαλψης Origin, ο οποίος εξειδικεύεται στην υγεία του πυελικού εδάφους.

Αυτή η κατάσταση περιορίζει το εύρος κίνησης και κινητικότητας των μυών, με επακόλουθο την αποδυνάμωσή τους που οδηγεί σε δυσκολίες επί του ελέγχου της ροής της ούρησης και της αφόδευσης, αλλά και στη στήριξη της στύσης και της εκσπερμάτισης.

Μία από τις πιο συχνές αιτίες αυτής της συστολής του πυελικού εδάφους είναι το άγχος, που μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικό σφίξιμο των πυελικών μυών. Άλλες συνηθισμένες αιτίες αποτελούν η δυσκοιλιότητα, η συγκράτηση των ούρων για μεγάλα χρονικά διαστήματα και η καθιστική ζωή. Σύμφωνα με ειδικούς, σε συστολή μπορεί να οδηγήσουν και η ποδηλασία, αλλά και η άρση βαρών.

Η πιο συχνή αιτία του υπερβολικά χαλαρού πυελικού εδάφους στους άντρες είναι η χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο του προστάτη. Αυτή η κατηγορία ασθενών είναι ιδιαίτερα επιρρεπής στην εμφάνιση ακράτειας και στυτικής δυσλειτουργίας, καθώς η επέμβαση μπορεί να αποδυναμώσει τους μύες και τους συνδέσμους του πυελικού εδάφους.

Διαταραχές του πυελικού εδάφους μπορεί, επίσης, να προκληθούν από βλάβη στο αιδοιϊκό νεύρο, ως αποτέλεσμα τραυματισμού κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως το κικ μπόξινγκ και η ποδηλασία ή κατά την εκτέλεση βαθιών καθισμάτων.

Τρόποι αντιμετώπισης

Αν αντιμετωπίζετε πρόβλημα ακράτειας ούρων ή κοπράνων, στυτική δυσλειτουργία ή πόνο στην περιοχή της πυέλου σας, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να κλείσετε ραντεβού με έναν γιατρό. Αν αποκλειστεί η πιθανότητα λοίμωξης ή άλλης ασθένειας, τότε, σε πολλές περιπτώσεις, τη λύση μπορεί να τη δώσει η φυσικοθεραπεία.

Κατά την πρώτη συνεδρία, ένας ειδικός πυελικού εδάφους θα πάρει το λεπτομερές ιατρικό ιστορικό σας και στη συνέχεια θα εξετάσει τους μύες και τον ιστό σας, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά.

Ο θεράπων σας, στη συνέχεια, θα καταρτίσει ένα πρόγραμμα θεραπείας που θα συνδυάζει το μασάζ για την αποσυμπίεση των σφιγμένων μυών και της περιτονίας (ΣτΜ.: της ινώδους μεμβράνης που περιβάλλει, στηρίζει και διαχωρίζει τους μύες, τα αγγεία, τα νεύρα και τα όργανα μέσα στο σώμα μας) με τις διατάσεις ή τις ασκήσεις ενδυνάμωσης. Μπορεί, επίσης, να σας συστήσει να κάνετε κάποιες αναπνευστικές ασκήσεις.

Ορισμένοι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν υπερήχους για να παρέχουν στους ασθενείς βιοανατροφοδότηση σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντάς τους να δουν και να κατανοήσουν καλύτερα την αίσθηση της πλήρους σύσπασης και χαλάρωσης συγκεκριμένων μυών του πυελικού εδάφους τους. Άλλοι μπορεί να χρησιμοποιήσουν διαστολείς ή ειδικά εργαλεία για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος που αντιμετωπίζετε.

Διατήρηση ενός υγιούς πυελικού εδάφους

Αν δεν αντιμετωπίζετε προβλήματα με το πυελικό σας έδαφος, για να αποφύγετε μελλοντικές δυσλειτουργίες, μπορείτε να πάρετε προληπτικά τα ακόλουθα μέτρα.

1. Βάλτε στο πρόγραμμά σας τις βαθιές αναπνοές. Η λεγόμενη διαφραγματική αναπνοή, κατά την οποία η κοιλιά σας γεμίζει με οξυγόνο καθώς εισπνέετε, μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε το πυελικό σας έδαφος όσο χαλαρό και όσο δυνατό του είναι απαραίτητο για να παραμένει υγιές. Οι βαθιές αναπνοές μοιάζουν με «διατάσεις από μέσα προς τα έξω», λέει η Αλίσια Φεριέρ, φυσικοθεραπεύτρια πυελικού εδάφους που δραστηριοποιείται στη Νέα Υόρκη.
2. Κάντε τακτικά διατάσεις. Οι διατάσεις των μυών των ισχίων, της βουβωνικής χώρας, των τετρακέφαλων, των γλουτών και των οπίσθιων μηριαίων σας μπορούν να συμβάλλουν στη διατήρηση της κινητικότητας των μυών του πυελικού σας εδάφους. Αυτές οι διατάσεις μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά πολύτιμες μετά από την άρση βαρών ή την ποδηλασία, δύο δραστηριότητες που μπορεί να οδηγήσουν σε σφίξιμο των μυών και των ιστών του πυελικού εδάφους, λέει η Φεριέρ.
3. Αποφύγετε τις ασκήσεις Κέγκελ (ΣτΜ: οι ασκήσεις Κέγκελ εκτελούνται με συνειδητή σύσπαση και χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους). Αυτή η συμβουλή ισχύει για τις περισσότερες αλλά όχι για όλες τις περιπτώσεις. Για την ακρίβεια, αποφύγετέ τις αν δεν έχετε λάβει διάγνωση υπερβολικά χαλαρού πυελικού εδάφους. Να σημειωθεί ότι οι ειδικοί τονίζουν πως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν εκτελούν τις ασκήσεις Κέγκελ σωστά, κάτι που μπορεί να επιδεινώσει ένα ήδη σφιγμένο πυελικό έδαφος.
4. Μην υποφέρετε σιωπηλά. Αν υποψιάζεστε ότι αναπτύσσετε κάποιο πρόβλημα στο πυελικό σας έδαφος, μην προσπαθήσετε να το αγνοήσετε. Όπως θα ζητούσατε βοήθεια για έναν τραυματισμένο ή σφιγμένο μυ στον ώμο ή τη γάμπα σας, λέει η Σάλιβαν, έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίσετε και τα συμπτώματα που παρατηρείτε στους μύες του πυελικού σας εδάφους, γνωρίζοντας ότι όσο πιο πιο γρήγορα ξεκινήσει η θεραπεία, τόσο το καλύτερο για εσάς.